aanname Archieven - Annemarie Braun

Berichten

Het is jouw schuld!

4 oktober 2016/0 Reacties/in Annemarie Braun /door Braun

Waarom is de schuldvraag toch zo belangrijk voor ons?

Afgelopen week had ik een ontzettend fijn en inspirerend gesprek met een geweldig leuke jonge vrouw. Ze vroeg me: “Annemarie, hoe komt dat nou dat mensen zo graag iemand de schuld van iets willen geven?”. Deze vraag kwam naar aanleiding van een vreselijk ongeluk nog niet zo lang geleden in de omgeving waar wij beiden wonen. Nu bleek dat in dit geval de schuld lag bij een machine. Maar het was een groot onderwerp van gesprek geweest in onze omgeving.

De politie was expres zo snel mogelijk naar buiten gekomen met het feit dat dit vreselijke ongeval toch echt door de machine en niet door een persoon kwam. Het leek wel of iedereen het nog belangrijker vond te benadrukken dat het niet de schuld was van een persoon verwikkeld in het ongeluk, dan hoe verdrietig de hele situatie was voor alle betrokkenen.

“Want we maken toch allemaal fouten?” vroeg ze verder. Ik vertelde haar dat dit inderdaad het geval is. Op dagelijkse basis maken we allemaal “fouten”, zijn we verminderd alert, doen we iets wat eigenlijk niet mag of trappen we in paniek op het gaspedaal in plaats van op de rem. Dat doen we allemaal, dat maakt ons mens. Het is ook over het algemeen geen probleem. Totdat onze verminderde alertheid, fout, paniek of iets wat niet mag desastreuze gevolgen heeft. Als iemand of meerdere personen het leven er door verliest, de fysieke of geestelijke gezondheid van een ander er onder lijdt, de ander of jijzelf op wat voor manier ook grote schade lijdt dan komt er ineens een grote “zoek de boef” hetze op gang.

We lijken dan massaal vergeten te zijn dat we allemaal wel eens een auto in het verkeer niet zien, ons rot schrikken omdat er ineens een kind de weg op komt rennen, dat we even afgeleid zijn, de verkeerde knop indrukken of per ongeluk iets doen of zeggen wat die ander enorm raakt. Dat wij echter op die momenten gewoon stomweg geluk hebben omdat het geen desastreuze gevolgen heeft.

Ik heb het hier niet over bewust onverantwoord gedrag. Maar over die “oeps momenten”. De gevolgen kunnen groot zijn en je moet er de rest van je leven mee leren leven. Maar het gebeurt ons allemaal. Niemand uitgezonderd. En toch, als het een ander gebeurt en het gevolg is desastreus dan voelen we ineens een enorme behoefte om met onze vinger te gaan wijzen. Het is jouw schuld. Hoe kun je nou zo dom zijn. Dat doe je toch niet. Lees alleen maar eens de afschuwelijke reacties op sommigen nieuwsberichten. Zo ben je als je even niet oplet op z’n minst een ongeschikte moeder/vader/mens en dan druk ik het nog heel subtiel uit. Internet gebruikers gebruiken vaak hele andere taal en uiten zelfs de vreselijkste verwensingen.

De reden waarom we dit doen, vertelde ik de jonge vrouw, is om weer het gevoel te krijgen dat we controle hebben over het leven. Het moeilijkste in het leven is om te accepteren dat we allen sterfelijk zijn en we absoluut geen enkele controle hebben. Iedere controle die we denken te hebben is totaal gefingeerd. Dat is moeilijk om te accepteren. Het is moeilijk om te accepteren dat diegenen die wij het meest liefhebben in dit leven ineens van ons weggerukt kunnen worden, dat we en onze geliefden ernstig ziek kunnen worden, dat we werkeloos worden of er alleen voor kunnen komen te staan. Als we werkelijk onder ogen moeten zien dat ons dat iedere dag, de gehele dag door “zo maar” iets vreselijks kan gebeuren is dat haast niet te verteren. Daarom geven we graag iemand of iets de schuld. Dan hebben we zogenaamd de controle terug, dat kan het ons niet gebeuren. Want wij maken dat soort fouten niet, toch?

Maar die overtuiging brengt ook (faal)angst met zich mee en stress en een hang naar perfectionisme. Alles goed doen want dat gaat het niet fout. Dat maakt dat we in een soort kramp kunnen leven. Het kan zelfs zo ver gaan dat het je hele leven beheerst. De angst dat je kinderen iets overkomt, je partner, jezelf of naasten. Dat maakt het leven allesbehalve leuk. Het allermoeilijkste in het leven bevrijdt ons het meest: ACCEPTATIE. Accepteren dat je feilbaar bent, kwetsbaar bent en geen enkele controle hebt anders dan hoe je op situaties reageert. En zelfs dat is lastig als je intens veel pijn hebt, in paniek bent of gewoon moe. Wellicht nog lastiger is het om te accepteren dat anderen net zo feilbaar zijn als jijzelf. Dat de één niet minder fouten maakt dan de ander. Maar dat sommigen van ons de ongelooflijke dikke pech hebben dat het desastreus afloopt.

Hoe mooi zou het zijn als we ook compassie konden voelen voor hen die net als wij dagelijks even niet alert zijn, in paniek raken, afgeleid zijn en daar een ongelooflijk afschuwelijke prijs voor moeten betalen? Een die ze de rest van hun leven bij zich dragen. Als we daar compassie voor kunnen voelen, kunnen we dat ook naar onszelf. Volgens mij is er geen groter geschenk dan dat.

Veel liefs, Annemarie

Annemarie Braun is psychodynamisch therapeut, coach en yogadocent. Meer over Annemarie? Klik hier

Ik zeg maar niets

18 september 2014/0 Reacties/in Annemarie Braun /door Braun

Steeds vaker denk ik: “zeg maar niets”. Steeds vaker zeg ik: “denk maar niets”. Daarna ga ik stoeien met de gedachte of dit dan niet slap is dat ik niets denk en zeg. Het maakt dat ik steeds minder vaker “een mening heb” en dat is maatschappelijk gezien niet zo geaccepteerd. Waar ik het over heb? Over: Oordelen.

Nog niet zo lang geleden zag ik op Facebook de volgende uitspraak voorbij komen: “You know my name, but you don’t know my story”. Dit raakte me. Het is namelijk iets wat ik vaak in mijn leven ben tegengekomen. Mensen hebben vaak een oordeel over mij (gehad), een oordeel wat ze baseren over iets wat ze denken te zien. Er zijn periodes dat mijn leven hierdoor allerminst makkelijk te noemen is geweest. Wellicht is dat hetgeen waardoor oordelen voor mij steeds moeilijker wordt. Ik ken de andere kant van de medaille.

We doen het natuurlijk allemaal en vaak ook onbewust. We denken iets te zien bij een ander of in een situatie (let op ik gebruik hier bewust: we denken iets te zien) en hup dat moet in een hokje geplaatst worden. We zien bijvoorbeeld een gezette vrouw ongezond voedsel eten en denken: “ja, zo is het gekomen, daarom ben jij dik”. Dik vinden we dan niet goed of niet mooi of niet gezond of blijken van niet gedisciplineerd genoeg zijn en als we niet uitkijken, gaan we ook nog in veroordelen: “Eigen schuld dus!”

Waarom doen we dat? Want is dat wel zo? We kennen haar niet en wellicht eet de persoon in kwestie al haar hele leven gezond en staat ze zichzelf vandaag even iets ongezonds toe (doen we dat niet allemaal weleens?) of lijdt ze aan een ziekte of is het simpelweg iemands genetische bouw of wellicht is eten de enige troost in haar leven. Iemand dik vinden is ook al zoiets, want dat is erg relatief en subjectief. Objectief gezien kun je eigenlijk alleen maar zeggen dat één dikker of dunner is dan de ander en dat betekent verder niets.

We oordelen omdat het voor ons denken makkelijker is. We hebben bepaalde normen en waarden ooit opgedaan en als iets daar binnen valt dan past het in dat hokje. Maar we doen het ook vanwege de vergelijking met onszelf. Want als je je op een bepaald gebied niet zeker over jezelf voelt dan helpt het om anderen als slechter te zien. Het geeft ons even een beter gevoel over onszelf.

Ook mijn werk als therapeut maakt dat ik steeds minder vaak een mening heb. De verhalen van een cliënt zijn zo veel interessanter, belangrijker dan een oordeel. Het bijzondere aan mijn werk vind ik dat iedere cliënt een eigen verhaal, een eigen waarom heeft en dat ik daar naar mag luisteren. Mocht ik toch een oordeel over een cliënt hebben die bij me binnenkomt valt deze eigenlijk direct weg als ik zijn of haar verhaal hoor. Dat is precies wat mist bij een oordeel op het eerste gezicht. Het verhaal erachter. Als we dat niet kennen, dan kan ons hoofd er een verhaal van maken en er dus een oordeel over hebben.

Is het erg om een oordeel hebben? Dat kan inderdaad heel erg zijn. Mensen die vanuit een oordeel veroordeeld worden hebben het zwaar. Ze worden buiten de groep geplaatst en raken in een isolement. Als je weet dat “erbij horen” een primaire behoefte voor mensen is dan weet je ook dat er niet bij horen diep in iemands ziel raakt.

Kinderen uiten hun oordeel vaak sneller dan wij. We noemen dat dan pesten. Met alle social media van deze tijd kan dit heel grootschalig worden. Steeds meer schrijnende verhalen bereiken ons dan ook via de media. Maar ook die berichten die de media niet halen zijn schrijnend, want opgroeien in een sociaal isolement draag je de rest van je leven bij je. Het vernietigt je zelfbeeld. In mijn praktijk zie ik zo vaak volwassenen die als kind gepest zijn. Soms wel meer dan 30 jaar geleden en daar nog elke dag last van hebben. Alleen maar omdat anderen een oordeel hadden.

Maar ook wij als volwassenen kunnen er wat van. Wij uiten het wellicht niet altijd zo direct als kinderen. We houden het wellicht voor ons, maar wel bij ons. Want hoe klein het (voor-)oordeel ook is, het is een label dat je nu aan die persoon gegeven hebt. De volgende keer dat je die persoon ontmoet reageer je (onbewust) vanuit dit label en kom je zo nooit achter het verhaal van deze persoon en zal het contact zich dus ook nooit verdiepen.

Op internet zijn volwassenen vaak zelfs nog erger dan kinderen. Oordelen over bekende en onbekende mensen die (meestal ongevraagd) in het nieuws terecht komen zijn vaak zo beledigend en mensonterend dat ik al enige tijd de reacties op nieuwsberichten mijd. Zelfs “gewone” posts op social media kunnen hele sterke oordelen opleveren. Kennelijk maakt de anonimiteit van het internet dat mensen zich vrij voelen om anderen openlijk te veroordelen. Mijn gedachte is dan: niet reageren kost minder tijd en energie en laat de ander in zijn waarde.

En wat doet het feit dat we weten dat als wij oordelen over anderen hebben, zij die dus ook over ons hebben met ons? Oordelen waar we geen invloed op hebben, net zo min als de mensen waar wij oordelen over hebben invloed hebben op onze oordelen simpel en alleen omdat we het verhaal niet willen horen? Bij veel mensen zorgt dit er voor dat ze zichzelf niet meer durven zijn. Proberen te voldoen aan het beeld waarvan ze denken dat de ander graag wil zien. Jezelf openstellen en kwetsbaar zijn is net zo moeilijk als het niet (ver-)oordelen van anderen.

Oordelen is niet makkelijk af te leren, zeker niet omdat het vaak onbewust en zo snel gaat. Maar het is zeker niet onmogelijk. Het begint bij het oprecht geïnteresseerd raken in het verhaal achter de mens, diens verhaal aanhoren met een open mind en aanvullende vragen stellen. Dan kun je je eventueel (en uiteraard mag je daarbij ook je onderbuik gevoel , niet je hoofd, mee laten tellen) een mening vormen.

Máár vraag jezelf ook eens af waarom het eigenlijk zo nodig is om altijd een mening te hebben. Daarnaast: wees ook eens aardig voor jezelf. Laat oordelen over jezelf los. Wees wie je bent, niet wie je vindt dat je zou moeten zijn. Wees kwetsbaar, vertel jouw verhaal. Dat lucht op en maakt ruimte. Ruimte voor jou maar ook voor een ander en diens kwetsbaarheid en verhaal.

De Yogahouding de Duif, Eka Pada Rajakapotasana kan hier goed bij helpen. Fysiek opent de houding het bekken en de onderrug en stretch je het been en de bilpieren. Omdat het bekken in de Yoga wordt gezien als het huis van onze gevoelens helpt dit je mentaal om oude gevoelens en oordelen los te laten. Laat los en geniet van de ruimte die het je geeft!

Open mind, warm heart!

Annemarie

De naakte realiteit

17 juli 2014/0 Reacties/in Annemarie Braun /door Braun

Elke dag gebeurt er van alles in je leven. Goede dingen, minder goede dingen en neutrale zaken. We hebben iedere dag ook interacties met anderen variërend van leuke inspirerende contacten tot de alledaagse contacten. Op zichzelf staand hebben deze situaties geen emotionele lading. De uitdaging begint wanneer wij deze situaties en interacties een betekenis gaan geven.

Wij creëren allerlei verhalen over de dingen die gebeuren: wat het zegt over ons, onze relaties, onze status, enzovoorts. Deze verhalen worden een zware last die we met ons mee dragen. Ze creëren stress en ongemak en mogelijk na jaren en jaren zelfs ziekte.

Een versterkende vraag in iedere uitdagende situatie is: Kun je het verschil zien tussen wat er in de realiteit gebeurd, de naakte realiteit, en het “drama” wat je zelf er omheen gecreëerd hebt wat het waarde en emotionele lading geeft. Een stap verder: kun je die verhalen loslaten, wetend dat de betekenis en de lading die je er aan gegeven hebt je blokkeert?

Een tijdje geleden hielp ik een vriendin, althans (en let op) ik dacht dat we vriendinnen waren. Omdat ik dacht dat we vriendinnen waren deed ik wat ik normaal altijd doe voor mijn vrienden. Ik luister, steun, troost, deel, adviseer en help. Ik gaf haar mijn vriendschap in een voor haar moeilijke tijd. Haar moeilijke tijd en ook onze “vriendschap” duurde ongeveer twee jaar. Toen ze echter in rustiger vaarwater kwam verbrak ze het contact abrupt. Ik was niet langer nodig. Ze had van mij gekregen wat ze nodig had en dat was voor haar voldoende. Ik was op zijn minst gezegd in de war. Dit voldeed niet aan mijn verwachtingen en ik voelde me gebruikt, verdrietig en teleurgesteld. Toen liet ik het ook nog iets over mezelf zeggen. “Leuke” dingen als: ik ben niet goed genoeg, ik hoor er niet bij, ik ben niet belangrijk (let op 3x het woord “ben”, dit gaat dus over mijn “zijn”).

We leven ons volledige bestaan vanuit ons eigen oogpunt. Eigenlijk hebben we niet eens een oogpunt. We zijn een oogpunt. Dat is hoe zeker we zijn in ons geloof dat we de waarheid zien. We dragen verschillende “brillen” door welke we onze wereld ervaren, nooit beseffend dat het “de bril” is die bepaald wat we zien. De bril geeft ons een tunnelvisie waardoor we slechts een paar aspecten van de realiteit of situatie zien. We zien de wereld niet in zijn geheel en we zien “de bril” niet. We zien alleen wat “de bril” ons laat zien. Je ziet het leven niet zoals het is. Je ziet het leven zoals jij bent.

Terugkijkend naar mijn eigen situatie waren er wel degelijk talloze signalen hoe zij onze relatie werkelijk zag. Ik keek echter door mijn eigen bril, zag een vriendschap en had daarbij behorende verwachtingen.

Onze hersenen geven betekenis aan alles wat gebeurd is in het verleden of wat we geloven dat zal gaan gebeuren in de toekomst en dat wordt ons verhaal. We houden van onze verhalen, want die vertellen ons wie we zijn. Een enorme grote schoonmaak en bevrijding vinden plaats als we gaan zien dat niets in het leven betekenis heeft behalve de betekenis die we er zelf aan geven.

Bijvoorbeeld: “Mijn baas was niet blij met mijn werk aan een project en nu moet ik het opnieuw doen”. “Mijn partner was te laat voor onze afspraak”. “Ik ben te laat met het insturen van mijn belastingaangifte”. Als je blijft bij deze feiten dan ervaar je de ruimte en kun je in het hier en nu blijven, zodat je kunt kiezen hoe je reageert. Je kunt kiezen om je werk aan het project te veranderen, je partner vragen of er file was onderweg of iemand die meer van belastingen weet dan jij om raad vragen. In plaats van automatisch in fantasieverhalen te verdwijnen als: “ik word ontslagen, mijn partner respecteert mijn tijd en gevoelens niet, ik ben een ongelooflijke malloot die in de goot belandt”.

De zware betekenis die je aan je ervaring toekent is de wortel van jouw stress. Iedereen doet het; niemand is hier vrij van. Het leven gebeurt en automatisch beland je in verhalenland. Besef dat je in een wereld leeft vol met opgeblazen verhalen. Dat is de reden waarom je zo moe bent. Zoals Buddha zei: Pijn is onvermijdelijk, maar lijden is een keuze.

In mijn eigen situatie heb ik afstand genomen en besloten de naakte realiteit onder ogen te zien en de door mij gecreëerde bril af te zetten. Pijn heb ik zeker gevoeld maar ik heb gekozen om er niet onder te lijden. Uit deze twee jaar heb ik de mooie momenten gepakt en bewaard. Het laatste wat ik mijn “vriendin” gezegd heb is dat ik haar met liefde bijgestaan heb en dat blijft zo met of zonder bril.

In de Adelaars houding (Garudasana) verscherpt de focus als het scherpe oog van de adelaar zodat je vrij raakt van “jouw bril”. Tegelijkertijd versterkt het je armen, benen, enkels en knieën en geeft het ruimte tussen de schouderbladen. Uiteraard verbetert het ook je balans!

Zie de naakte realiteit en laat alle drama los!

Annemarie