Berichten

zeg maar niets

Ik zeg maar niets

Steeds vaker denk ik: “zeg maar niets”. Steeds vaker zeg ik: “denk maar niets”. Daarna ga ik stoeien met de gedachte of dit dan niet slap is dat ik niets denk en zeg. Het maakt dat ik steeds minder vaker “een mening heb” en dat is maatschappelijk gezien niet zo geaccepteerd. Waar ik het over heb? Over: Oordelen.

Nog niet zo lang geleden zag ik op Facebook de volgende uitspraak voorbij komen: “You know my name, but you don’t know my story”. Dit raakte me. Het is namelijk iets wat ik vaak in mijn leven ben tegengekomen. Mensen hebben vaak een oordeel over mij (gehad), een oordeel wat ze baseren over iets wat ze denken te zien. Er zijn periodes dat mijn leven hierdoor allerminst makkelijk te noemen is geweest. Wellicht is dat hetgeen waardoor oordelen voor mij steeds moeilijker wordt. Ik ken de andere kant van de medaille.

We doen het natuurlijk allemaal en vaak ook onbewust. We denken iets te zien bij een ander of in een situatie (let op ik gebruik hier bewust: we denken iets te zien) en hup dat moet in een hokje geplaatst worden. We zien bijvoorbeeld een gezette vrouw ongezond voedsel eten en denken: “ja, zo is het gekomen, daarom ben jij dik”. Dik vinden we dan niet goed of niet mooi of niet gezond of blijken van niet gedisciplineerd genoeg zijn en als we niet uitkijken, gaan we ook nog in veroordelen: “Eigen schuld dus!”

Waarom doen we dat? Want is dat wel zo? We kennen haar niet en wellicht eet de persoon in kwestie al haar hele leven gezond en staat ze zichzelf vandaag even iets ongezonds toe (doen we dat niet allemaal weleens?) of lijdt ze aan een ziekte of is het simpelweg iemands genetische bouw of wellicht is eten de enige troost in haar leven. Iemand dik vinden is ook al zoiets, want dat is erg relatief en subjectief. Objectief gezien kun je eigenlijk alleen maar zeggen dat één dikker of dunner is dan de ander en dat betekent verder niets.

We oordelen omdat het voor ons denken makkelijker is. We hebben bepaalde normen en waarden ooit opgedaan en als iets daar binnen valt dan past het in dat hokje. Maar we doen het ook vanwege de vergelijking met onszelf. Want als je je op een bepaald gebied niet zeker over jezelf voelt dan helpt het om anderen als slechter te zien. Het geeft ons even een beter gevoel over onszelf.

Ook mijn werk als therapeut maakt dat ik steeds minder vaak een mening heb. De verhalen van een cliënt zijn zo veel interessanter, belangrijker dan een oordeel. Het bijzondere aan mijn werk vind ik dat iedere cliënt een eigen verhaal, een eigen waarom heeft en dat ik daar naar mag luisteren. Mocht ik toch een oordeel over een cliënt hebben die bij me binnenkomt valt deze eigenlijk direct weg als ik zijn of haar verhaal hoor. Dat is precies wat mist bij een oordeel op het eerste gezicht. Het verhaal erachter. Als we dat niet kennen, dan kan ons hoofd er een verhaal van maken en er dus een oordeel over hebben.

ik zeg maar niets blog foto

Is het erg om een oordeel hebben? Dat kan inderdaad heel erg zijn. Mensen die vanuit een oordeel veroordeeld worden hebben het zwaar. Ze worden buiten de groep geplaatst en raken in een isolement. Als je weet dat “erbij horen” een primaire behoefte voor mensen is dan weet je ook dat er niet bij horen diep in iemands ziel raakt.

Kinderen uiten hun oordeel vaak sneller dan wij. We noemen dat dan pesten. Met alle social media van deze tijd kan dit heel grootschalig worden. Steeds meer schrijnende verhalen bereiken ons dan ook via de media. Maar ook die berichten die de media niet halen zijn schrijnend, want opgroeien in een sociaal isolement draag je de rest van je leven bij je. Het vernietigt je zelfbeeld. In mijn praktijk zie ik zo vaak volwassenen die als kind gepest zijn. Soms wel meer dan 30 jaar geleden en daar nog elke dag last van hebben. Alleen maar omdat anderen een oordeel hadden.

Maar ook wij als volwassenen kunnen er wat van. Wij uiten het wellicht niet altijd zo direct als kinderen. We houden het wellicht voor ons, maar wel bij ons. Want hoe klein het (voor-)oordeel ook is, het is een label dat je nu aan die persoon gegeven hebt. De volgende keer dat je die persoon ontmoet reageer je (onbewust) vanuit dit label en kom je zo nooit achter het verhaal van deze persoon en zal het contact zich dus ook nooit verdiepen.

Op internet zijn volwassenen vaak zelfs nog erger dan kinderen. Oordelen over bekende en onbekende mensen die (meestal ongevraagd) in het nieuws terecht komen zijn vaak zo beledigend en mensonterend dat ik al enige tijd de reacties op nieuwsberichten mijd. Zelfs “gewone” posts op social media kunnen hele sterke oordelen opleveren. Kennelijk maakt de anonimiteit van het internet dat mensen zich vrij voelen om anderen openlijk te veroordelen. Mijn gedachte is dan: niet reageren kost minder tijd en energie en laat de ander in zijn waarde.

En wat doet het feit dat we weten dat als wij oordelen over anderen hebben, zij die dus ook over ons hebben met ons? Oordelen waar we geen invloed op hebben, net zo min als de mensen waar wij oordelen over hebben invloed hebben op onze oordelen simpel en alleen omdat we het verhaal niet willen horen? Bij veel mensen zorgt dit er voor dat ze zichzelf niet meer durven zijn. Proberen te voldoen aan het beeld waarvan ze denken dat de ander graag wil zien. Jezelf openstellen en kwetsbaar zijn is net zo moeilijk als het niet (ver-)oordelen van anderen.

Oordelen is niet makkelijk af te leren, zeker niet omdat het vaak onbewust en zo snel gaat. Maar het is zeker niet onmogelijk. Het begint bij het oprecht geïnteresseerd raken in het verhaal achter de mens, diens verhaal aanhoren met een open mind en aanvullende vragen stellen. Dan kun je je eventueel (en uiteraard mag je daarbij ook je onderbuik gevoel , niet je hoofd, mee laten tellen) een mening vormen.

Máár vraag jezelf ook eens af waarom het eigenlijk zo nodig is om altijd een mening te hebben. Daarnaast: wees ook eens aardig voor jezelf. Laat oordelen over jezelf los. Wees wie je bent, niet wie je vindt dat je zou moeten zijn. Wees kwetsbaar, vertel jouw verhaal. Dat lucht op en maakt ruimte. Ruimte voor jou maar ook voor een ander en diens kwetsbaarheid en verhaal.

De Yogahouding de Duif, Eka Pada Rajakapotasana kan hier goed bij helpen. Fysiek opent de houding het bekken en de onderrug en stretch je het been en de bilpieren. Omdat het bekken in de Yoga wordt gezien als het huis van onze gevoelens helpt dit je mentaal om oude gevoelens en oordelen los te laten. Laat los en geniet van de ruimte die het je geeft!

Open mind, warm heart!

Annemarie

Los van je verleden

Het begint met iets pijnlijks in ons verleden. Het kan een moeilijk voorval zijn of een groot of klein verlies. Misschien iets wat we nooit als belangrijk hebben gezien. Maar wat het dan ook was, het heeft een effect op ons gehad. We hebben het persoonlijk opgevat. We hebben het een betekenis over onszelf gegeven. Voorbeelden: ik ben niet goed genoeg, slim genoeg, mooi genoeg, dun genoeg, belangrijk genoeg, aantrekkelijk genoeg etc. etc. We hebben deze leugen naar binnen getrokken en het een waarheid gemaakt en dus tot een belangrijke overtuiging gemaakt. Maar dit gaat op een totaal onbewust niveau.

Soms kunnen kleine gebeurtenissen je hele leven bepalen. Bijvoorbeeld: je moeder is te laat bij school om je op te halen. Op dat moment geef je er de betekenis aan: ik ben alleen, ik moet mezelf redden. Als dat je overtuiging wordt kun je je leven er op richten om zo onafhankelijk mogelijk te zijn. Als dat lukt geeft dat enerzijds een prettig gevoel maar anderzijds voel je je nog steeds alleen van binnen. Dan ga je proberen iets op te lossen dat niet aan de buitenkant opgelost kan worden want het is een leugen vanaf het begin. Als je nu om je heen kijkt ben je niet alleen, het is een overtuiging die je ooit zelf verzonnen hebt en er onbewust voor gekozen hebt er in te blijven geloven.

Voor mijzelf heeft de scheiding tussen mijn ouders mij een rare overtuiging opgeleverd. De overtuiging: ik heb gefaald, ik ben niet goed genoeg. Als 15-jarige was ik er namelijk van overtuigd dat ik hun problemen kon oplossen. Niet omdat mijn ouders vonden of gezegd hebben dat ik hun problemen op moest lossen. Dat was wat ik zelf was gaan geloven. Dat deze overtuiging een mission impossible was zag ik later als volwassene natuurlijk ook wel in, maar toch bleef ik maar mijn best doen om problemen tussen/van mensen om te lossen. Onbewust wilde ik bewijzen dat ik het wel kon en dat ik dus goed genoeg was. Dat leverde me tijdelijk een goed gevoel op als het lukte maar als het niet lukt voelde ik me knap waardeloos. Daarnaast droeg ik ook verantwoording die niet van mij was. Gelukkig heb ik dit inzicht tijdens mijn opleiding tot therapeut gekregen en  mijn overtuiging kunnen omkeren. Een dergelijke overtuiging is namelijk een hele lastige, helemaal voor een therapeut.

Soms gaat het om een zeer traumatische gebeurtenis. Bijvoorbeeld: je ziet op 8-jarige leeftijd hoe je moeder aangevallen wordt. Dat is traumatisch en dat zoiets impact heeft is logisch. Echter als je er vervolgens de betekenis aangeeft dat je niet veilig bent kun je je hele leven verraden, bedondert en verlaten voelen.

Ik heb in de afgelopen jaren de meest vreselijke verhalen van cliënten gehoord, die de meest afschuwelijke dingen meegemaakt hebben. Dat is natuurlijk verschrikkelijk en mijn sympathie gaat naar hen uit, maar het is belangrijk dat je de rest van je leven weer gelukkig kunt zijn. Ik probeer ze dus in te laten zien dat wat ze meegemaakt hebben niet meer bestaat. Het is in het verleden en heeft geen betekenis meer in het hier en nu. Het enige wat het nu nog over jou zegt is dat je het overleefd hebt.

Wat gebeurd is, is absoluut gebeurd. Het was echt. Het heeft echter geen betekenis meer in het hier en nu. Het enige wat nu nog bestaat is de omschrijving ervan en de betekenis die je er aan gegeven hebt. Zelfs als het je lichamelijk beschadigd heeft, je lichaam wordt uiteindelijk weer neutraal. Je cellen regenereren en het lichaam vindt zichzelf opnieuw uit. Dit gebeurt ongeveer elke zeven jaar. Maar ons hoofd, de betekenis die we aan het trauma gegeven hebben, houdt het trauma in stand.

Op enig moment hebben we allemaal een keer gedacht: ik ben helemaal alleen, ik ben niet veilig, ik ben raar, ik ben geen liefde waardig, ik ben stom etc. Je hebt jezelf beoordeeld en sinds die tijd geleefd met de overtuiging: dat is wie ik ben. Maar dat is niet wie je bent, dat is wat je zelf verzonnen hebt.

Op enig moment in mijn leven realiseerde ik me (toen ik me weer eens midden in een mission impossible bevond) waar ik deze overtuiging vandaan had gehaald en dat mijn overtuiging totale onzin was. Wat een bevrijding! Ik hoefde niet ieders problemen meer op te lossen

Begin je leugen uit te dagen door het verhaal wat je onderuit haalt onder ogen te zien. Misschien heb je er al een idee bij wat het voor jou is nu we het er zo over hebben. Het ligt in een gebied van je leven waarin je je vreugdeloos en zonder kracht voelt, waarin je je berust hebt: dit is gewoon zoals het is. Je hoeft niet ver te zoeken, want het ligt voor je neus. Je moet het alleen willen zien. Als je zegt dat je niet weet wat de oorsprong van het verhaal is…. Je weet het wel!  Het kan iets ogenschijnlijk onbenulligs zijn zoals je ouders die tegen je schreeuwden omdat je iets verkeerd deed of een kind wat een opmerking plaatste dat er toe geleid heeft dat je een oordeel over jezelf geveld hebt.

De tweede stap is een nieuwe manier van “zijn” te verklaren. Door voor jezelf uit te spreken wat je vanaf nu over jezelf wilt geloven. Bijvoorbeeld: “mijn nieuwe manier van in het leven staan is dat ik alles mag proberen”. Of voor mijzelf: “mijn nieuw manier van in het leven staan is dat ieders probleem zijn of haar eigen verantwoording is”.

In de Yoga video zie je de Zittende Twist (Ardha Matsyendrasana). In deze houding masseer en ontgift je al je buikorganen, vergroot je de flexibiliteit van de wervelkolom en versterk je je buikspieren. Laat het ontgiften doorwerken in je hoofd en ontdoe je van het verleden.

Creëer je eigen leven!

Annemarie

relatietherapie

Ik mis je zo!

De vakantie is weer in zicht en op sommigen plaatsen reeds begonnen. Mijn ervaring is dat tijdens en net na de vakantie (net als in januari overigens) het aantal relatietherapie aanvragen stijgt. Tijdens de vakantie, als we letterlijk dichter bij elkaar zijn voor een aantal dagen of weken, wordt de problematiek die er al is vaak uitvergroot en gaan stellen de noodzaak tot relatietherapie ervaren.

Mijn respect en waardering voor ieder stel dat relatietherapie aangaat is erg groot. Daarmee zeggen ze onbewust tegen elkaar: “Wat wij samen hebben is belangrijk voor me. Ook al gaat het nu niet goed ik ben bereid er voor te vechten”. Chapeau!

Veel mensen denken dat relatietherapie toch niets uithaalt en helaas is dat in veel gevallen zo. Meestal wordt tijdens relatietherapie gekeken hoe een stel met elkaar communiceert en hoe ze dat kunnen veranderen. Deze techniek werkt vaak prima als je op de bedrijfsvloer een team beter wilt laten samenwerken (hoewel er ook hier vaak meer speelt). Maar als binnen relatietherapie de diepgaande emoties die onder de communicatie liggen niet geadresseerd worden dan verandert er weinig en voel je je nog steeds in de kou staan. Anders met elkaar communiceren, zal hierdoor dan ook maar van korte duur zijn.

Koud van binnen voel ik me als ik naar ze kijk. Wat zou ik ze allebei graag een dikke knuffel geven en ze zeggen dat alles goed komt. Zoveel pijn, zoveel verdriet en zoveel eenzaamheid. De stellen die tegenover mij plaatsnamen in de afgelopen jaren waren ooit zo verliefd, hadden gepassioneerde seks, vertelden elkaar wat ze in elkaar bewonderde en knuffelden veel. Nu lijkt dit alles weg en lijkt er alleen nog maar pijn te zijn. Als ik ze zeg dat ik hun pijn zie en voel kijken ze mij en elkaar verbaasd aan. Ze lijken mij te zeggen: “heeft mijn partner ook zo’n pijn dan?”.

In de romantische liefde draait alles om hechting en emoties. Het gaat mis in relaties wanneer we ons niet meer veilig voelen bij die ander. Als onze geliefde niet langer de schuilplaats in ons leven is, omdat het lijkt dat die ander emotioneel niet meer beschikbaar is. Je wordt dan in het diepst van je ziel geraakt. Dan ontstaat er paniekvoetbal in de vorm van verwijten over en weer of het terugtrekken van één of beide partners.

Aan de buitenkant lijken ze alleen nog maar boos of afgesloten, maar hun pijn en vooral ook hun angst zijn bijna tastbaar. Hun uiterlijke boosheid en afgeslotenheid maakt de relatie nog onveiliger en versterkt de verwijdering. Stellen doen hun best om elkaars bedoelingen en narigheid te begrijpen, maar de woorden die ze kiezen gaan voorbij aan wat er werkelijk speelt. Waar het werkelijk om gaat is dat ze zich niet meer veilig voelen bij elkaar.

Wat ik zie is dat beide partners hetzelfde willen. Ze willen terug naar die veiligheid, die koestering die ze ooit voelden. Eigenlijk hoor ik ze roepen: “ik mis je zo!” en willen ze elkaar vragen: “kan ik nog op je rekenen en je vertrouwen? Ben je er voor mij, ben ik belangrijk voor je” en “heb je mij nog nodig en vertrouw je mij?”

Woede, kritiek, eisen of terugtrekken het zijn eigenlijk allemaal noodkreten naar die ander. Een roep om weer dichtbij te komen. Al die “gevaar” signalen maken wel dat ze allebei zó bang zijn dat de echte boodschap niet aankomt.

Vanaf dat moment wordt mijn doel de partners zich weer veilig bij elkaar te laten voelen, zodat zij zich opnieuw kunnen koesteren in elkaars liefde. Als we ons veilig voelen kunnen we beter omgaan met de onvermijdelijke wonden die onze partner onbedoeld veroorzaakt en hebben we minder de neiging om ons agressief en vijandig op te stellen als we pijn ervaren.

We ervaren allemaal wel een vorm van angst als we een meningsverschil of botsing hebben met diegene die zo belangrijk voor ons is. Als je je veilig voelt in de relatie is dat maar een tijdelijk dipje. Dan ebt de angst makkelijk weg omdat we beseffen dat er geen bedreiging is en onze partner ons gerust stelt als we daarom vragen. Hoe veiliger we ons bij elkaar voelen, hoe beter we op onszelf en onafhankelijk kunnen zijn.

Maar hoe reik je dan wel uit naar je partner als hij/zij zo ver weg of zo boos lijkt? Als ik ze vraag om mij over hun begintijd te vertellen, hoe ze elkaar ontmoetten en hoe ze verliefd werden komt er ineens weer zachtheid en liefde op hun gezichten. Ze zijn in gedachten allebei in een tijd waar ze zich heel goed en veilig bij elkaar voelden. Dan weet ik daar de reis terug begint naar elkaar. Hun harten mogen zich weer voor elkaar openen.

De Yoga “hart opener” Anahatasana (Anahata betekent onbeschadigd/ongekwetst) geeft je weer ruimte in het hart van je hart. Deze houding wordt ook wel het smeltende hart genoemd. Fysiek stretcht het de borst, schouders en rug en geeft ruimte aan je fysieke hart. In de video (met instructies dit keer) een korte hart openende serie.

Liefs, Annemarie

 

De naakte realiteit

Elke dag gebeurt er van alles in je leven. Goede dingen, minder goede dingen en neutrale zaken. We hebben iedere dag ook interacties met anderen variërend van leuke inspirerende contacten tot de alledaagse contacten. Op zichzelf staand hebben deze situaties geen emotionele lading. De uitdaging begint wanneer wij deze situaties en interacties een betekenis gaan geven.

Wij creëren allerlei verhalen over de dingen die gebeuren: wat het zegt over ons, onze relaties, onze status, enzovoorts. Deze verhalen worden een zware last die we met ons mee dragen. Ze creëren stress en ongemak en mogelijk na jaren en jaren zelfs ziekte.

Een versterkende vraag in iedere uitdagende situatie is: Kun je het verschil zien tussen wat er in de realiteit gebeurd, de naakte realiteit, en het “drama” wat je zelf er omheen gecreëerd hebt wat het waarde en emotionele lading geeft. Een stap verder: kun je die verhalen loslaten, wetend dat de betekenis en de lading die je er aan gegeven hebt je blokkeert?

Een tijdje geleden hielp ik een vriendin, althans (en let op) ik dacht dat we vriendinnen waren. Omdat ik dacht dat we vriendinnen waren deed ik wat ik normaal altijd doe voor mijn vrienden. Ik luister, steun, troost, deel, adviseer en help. Ik gaf haar mijn vriendschap in een voor haar moeilijke tijd. Haar moeilijke tijd en ook onze “vriendschap” duurde ongeveer twee jaar. Toen ze echter in rustiger vaarwater kwam verbrak ze het contact abrupt. Ik was niet langer nodig. Ze had van mij gekregen wat ze nodig had en dat was voor haar voldoende. Ik was op zijn minst gezegd in de war. Dit voldeed niet aan mijn verwachtingen en ik voelde me gebruikt, verdrietig en teleurgesteld. Toen liet ik het ook nog iets over mezelf zeggen. “Leuke” dingen als: ik ben niet goed genoeg, ik hoor er niet bij, ik ben niet belangrijk (let op 3x het woord “ben”, dit gaat dus over mijn “zijn”).

We leven ons volledige bestaan vanuit ons eigen oogpunt. Eigenlijk hebben we niet eens een oogpunt. We zijn een oogpunt. Dat is hoe zeker we zijn in ons geloof dat we de waarheid zien. We dragen verschillende “brillen” door welke we onze wereld ervaren, nooit beseffend dat het “de bril” is die bepaald wat we zien. De bril geeft ons een tunnelvisie waardoor we slechts een paar aspecten van de realiteit of situatie zien. We zien de wereld niet in zijn geheel en we zien “de bril” niet. We zien alleen wat “de bril” ons laat zien. Je ziet het leven niet zoals het is. Je ziet het leven zoals jij bent.

Terugkijkend naar mijn eigen situatie waren er wel degelijk talloze signalen hoe zij onze relatie werkelijk zag. Ik keek echter door mijn eigen bril, zag een vriendschap en had daarbij behorende verwachtingen.

Onze hersenen geven betekenis aan alles wat gebeurd is in het verleden of wat we geloven dat zal gaan gebeuren in de toekomst en dat wordt ons verhaal. We houden van onze verhalen, want die vertellen ons wie we zijn. Een enorme grote schoonmaak en bevrijding vinden plaats als we gaan zien dat niets in het leven betekenis heeft behalve de betekenis die we er zelf aan geven.

Bijvoorbeeld: “Mijn baas was niet blij met mijn werk aan een project en nu moet ik het opnieuw doen”. “Mijn partner was te laat voor onze afspraak”. “Ik ben te laat met het insturen van mijn belastingaangifte”. Als je blijft bij deze feiten dan ervaar je de ruimte en kun je in het hier en nu blijven, zodat je kunt kiezen hoe je reageert. Je kunt kiezen om je werk aan het project te veranderen, je partner vragen of er file was onderweg of iemand die meer van belastingen weet dan jij om raad vragen. In plaats van automatisch in fantasieverhalen te verdwijnen als: “ik word ontslagen, mijn partner respecteert mijn tijd en gevoelens niet, ik ben een ongelooflijke malloot die in de goot belandt”.

De zware betekenis die je aan je ervaring toekent is de wortel van jouw stress. Iedereen doet het; niemand is hier vrij van. Het leven gebeurt en automatisch beland je in verhalenland. Besef dat je in een wereld leeft vol met opgeblazen verhalen. Dat is de reden waarom je zo moe bent. Zoals Buddha zei: Pijn is onvermijdelijk, maar lijden is een keuze.

In mijn eigen situatie heb ik afstand genomen en besloten de naakte realiteit onder ogen te zien en de door mij gecreëerde bril af te zetten. Pijn heb ik zeker gevoeld maar ik heb gekozen om er niet onder te lijden. Uit deze twee jaar heb ik de mooie momenten gepakt en bewaard. Het laatste wat ik mijn “vriendin” gezegd heb is dat ik haar met liefde bijgestaan heb en dat blijft zo met of zonder bril.

In de Adelaars houding (Garudasana) verscherpt de focus als het scherpe oog van de adelaar zodat je vrij raakt van “jouw bril”. Tegelijkertijd versterkt het je armen, benen, enkels en knieën en geeft het ruimte tussen de schouderbladen. Uiteraard verbetert het ook je balans!

Zie de naakte realiteit en laat alle drama los!

Annemarie

 

Gelijk hebben

“Holding on to anger is like grasping a hot coal with the intent of throwing it at someone else; you are the one who gets burned”. – Boeddha

Kortom; als je je vastbijt in je boosheid doe je jezelf pijn. Als je jezelf werkelijk vrij wilt voelen zal je oude rommel, zoals verwijten en boosheid moeten opruimen en tegelijkertijd het hier en nu moeten accepteren.

In mijn praktijk spreek ik wekelijks met stellen die ooit straal verliefd op elkaar waren. Er was een tijd dat ze elkaars hand vasthielden, elkaar verliefd in de ogen keken en dat nabijheid van die ander alleen al voldoende was om zich gelukkig te voelen. Nu kijken ze elkaar verbitterd aan, als ze al oogcontact maken. Ze zijn boos, die ander wil niet luisteren. Ze weten allebei zeker dat ze gelijk hebben en dat die ander de schuldige is. Weg zijn al die jaren die ze samen deelden in passie met of zonder kinderen die ze samen kregen en opvoedden. Ze spreken niet meer met elkaar maar wel over elkaar en hoe die ander het allemaal verkeerd ziet.

Je gevoelens uitspreken, in het hier en nu staan en de waarheid zeggen maakt dat je wereld vol van ruimte, vrede en mogelijkheden wordt. Maar een zeer belangrijk onderdeel hiervan is ook de behoefte om gelijk te hebben op te kunnen geven. We laten zoveel energie gaan naar gelijk hebben of krijgen. Bijna alle conflicten komen voort uit het feit dat mensen bevestigd willen krijgen dat ze gelijk hebben. Als we hier niet zo mee bezig zouden zijn, dan zou het ons niet zoveel doen als andere mensen iets denken of doen wat niet past bij onze overtuigingen. Haat en wrok ontstaan vanuit ons gevoel verkeerd te zijn behandeld. De meeste ruzies gaan eigenlijk over vanuit wiens perspectief de waarheid is.

Mensen vragen mij wel eens hoe het komt dat mijn partner en ik bij elkaar zijn terwijl we zo verschillen. Inderdaad op een aantal punten denken wij heel anders (gelukkig hebben we ook veel gemene delers hoor :-))  Uiteraard zijn ook wij met enige regelmaat boos op elkaar, raken we een kwetsbaar punt bij die ander, maar we blijven niet boos (althans niet lang). Op de een of andere manier gaat het bij ons redelijk natuurlijk om te accepteren dat er meer dan één waarheid is en dat de onze waarheden niet altijd synchroon lopen.

Yoga is zo’n voorbeeld: voor mij betekent Yoga een manier van leven, genieten, tot rust komen en tot mezelf komen. Voor mijn partner is het meer een soort sport. Dat hij überhaupt ooit in mijn lessen terecht is gekomen beschouw ik al als een wonder. Ik heb het hem nooit gevraagd en had het ook nooit van hem verwacht. De docent die mij opgeleid heeft tot docent weet waarschijnlijk tot de dag van vandaag wat hij zei na mijn afstuderen (hij was mee als proef leerling voor degenen die die dag afstudeerden). Hij zei: “dit heb ik gedaan voor mijn vrouw maar het was eens maar nooit weer”.

Maar goed hij doet inmiddels regelmatig mee en maakt ook echt vorderingen. Yoga is echter voor hem een soort sport, noodzakelijk voor het onderhoud van zijn lichaam. Hij vindt het niet echt heel leuk maar het is praktisch en effectief. Ik vind dat prima (overigens niet alleen voor hem maar voor een ieder die er voor kiest om Yoga zo te ervaren) en hij vindt het prima dat het voor mij iets heel anders is. Hij gunt het me en stimuleert me om het te doen omdat hij weet dat het me goed doet. Dat maakt het voor mij ook makkelijker om het hem op zijn manier te laten beleven. Het is niet nodig voor mij om hem (of wie dan ook) te overtuigen van wat ik vind dat Yoga “zou moeten zijn” want ik weet dat dat mijn waarheid is.

Wat zou er gebeuren als we de behoefte gelijk te hebben op zouden geven? Waarschijnlijk denk je nu: “ja, wacht eens even dat betekent dat je zegt dat die ander altijd gelijk heeft en dat je hem of haar een excuus geeft voor zijn of haar gedrag”. Dat is niet wat ik bedoel. Ik bedoel dat er een andere manier is om er naar te kijken waar je veel meer aan hebt. Je gevoelens uitspreken, de ruimte geven is iets anders dan gelijk hebben. Als je iets zeker weet en je zet je hakken in het zand dan is er geen ruimte voor zelfonderzoek/-reflectie. Er ontstaat geen mogelijkheid om dingen over jezelf te leren of andere mogelijkheden te ontdekken die je nog niet eerder had gezien.

Want wat kost het je om gelijk te hebben of te krijgen? Het antwoord op deze vraag is meestal: relaties, rust in je hoofd, gevoel van vrijheid, liefde, en echte kracht. We krijgen de genoegdoening van gelijk hebben, maar ja…… wat levert dat je echt op?

Als je vindt dat je ouders het niet goed hebben gedaan in je jeugd en je veroordeelt (in gedachten) ze daar nog steeds voor. Wat kost dat jou en wie doe je echt pijn?

Als je feedback krijgt, gecorrigeerd wordt of advies krijgt, wat doe je dan? De meesten van ons gaan zichzelf direct verdedigen. Vaak komt de kritiek binnen als “ ik ben niet goed genoeg” om vervolgens te gaan naar; “ik kan ook niets goed doen”. Dat doet pijn. Als die pijn niet naar binnen schiet en zich daar gaat zitten wreken gaat het naar buiten. Dan draaien we het om. Die andere persoon ziet het verkeerd of je legt uit waarom je het zo gedaan hebt, verzint excuses of je gaat in de directe aanval.

Angst huist achter dit alles. We voelen ons bedreigd. Gelijk willen hebben is geboren uit angst. We houden ons vast aan ons gelijk, omarmen onze angst. Hier zit geen enkele kracht in. Oorlogen gaan over wie er gelijk heeft. Hoeveel mensen hebben er al jaren niet gesproken met hun familie omdat ze weten dat ze gelijk hebben? Als je dat soort woede bij je draagt vraag jezelf dan af wie je eigenlijk pijn doet. Het is alsof je zelf vergif drinkt en wacht tot de ander sterft. Je hoeft echt geen grote vrienden te worden met de mensen die je geraakt hebben maar geef de woede en het gelijk willen hebben op, omwille van jezelf!

Als je in het hier en nu staat en werkelijk kijkt naar wat er gebeurd is, kom je er meestal achter dat de persoon waar je boos op bent niet echt gedaan heeft wat je hem/haar verwijt. Dat wat de ander gedaan heeft (hoe traumatisch ook) veroorzaakt niet de pijn die je van binnen voelt. De pijn die je voelt komt van jouw interpretatie. Misschien herinnerde het je aan iets pijnlijks uit het verleden, was je angstig of voelde je je bedreigd. Je denkt dat jouw standpunt de enige waarheid is, maar waarom zouden er niet meerdere waarheden kunnen zijn die allebei even waar zijn? Of zoals de Amerikanen zeggen: Let’s agree to disagree.

De driehoekshouding (Trikonasana) geeft je alle ruimte in je lichaam om boosheid los te laten. Je voelt goed je twee voeten aan de grond waardoor je in het hier en nu wordt gehouden. Fysiek versterkt het je rug, je benen en buikspieren en verlengt het de hamstrings. Bekijk het filmpje en….

Laat het gaan en geniet van de ruimte die het je geeft!

Annemarie

 

Fouten maken mag

“Vouten” maken om krachtig te zijn!

De meesten van ons hebben geen training in hoe ze met falen om moeten gaan. Dat wat onbekend is voelt daarom bedreigend. Als je falen opzoekt in het woordenboek is dit ongeveer de betekenis: “zijn/haar beoogde doel niet behalen”. Hoe bedreigend is dat? Niet echt. Toch? Ja, dat is eigenlijk alles wat het is, maar voor ons mensen is het zo emotioneel beladen.

Voor ons gaat falen niet over een niet behaald doel, een relatie die niet bleek te werken of een niet goed uitgevoerde opdracht. Nee, wij worden de mislukking. Er mankeert iets aan ons. We voelen ons niet goed genoeg. Daarmee komt ook de angst hoe anderen ons zien. Er is maar één ding erger dan: “ik heb gefaald” en dat is: “ik ben een mislukkeling”.Ik “ben” maakt dat het over ons “zijn” gaat en niet over wat we niet goed gedaan hebben. Dat maakt dat we geen risico’s durven te nemen, niet durven te focussen om de dingen te doen zoals ze goed voelen en niet durven om iets helemaal niet te doen.

Jaren geleden werkte ik in loondienst. Wat ik eigenlijk heel graag wilde was om voor mezelf te beginnen, maar dat deed ik niet. Simpelweg omdat ik het niet durfde. Ik was bang om te falen. Wat als er geen cliënten zouden komen? Bang om ZZP-er te zijn. Niemand in mijn familie is ondernemer; we waren toch ook van mijn inkomen afhankelijk. Eigenlijk was ik bang dat ik niet goed genoeg was. Ik werd uiteindelijk een handje geholpen door het begin van de financiële crisis; het bedrijf waar ik voor werkte ging failliet. In eerste instantie ging ik solliciteren als een bezetene en had het ene sollicitatiegesprek na het andere. Bij iedere sollicitatie voelde ik dat het eigenlijk niet was wat ik wilde.

Om los te komen van de angst om te falen moeten we ons falen omarmen. We moeten het zien als een verrijkend leerproces en vertrouwen, dat elk falen leidt tot een doorbraak en tot nieuwe manieren om te handelen. De angst om te falen loslaten geeft een enorme vrijheid en daarin ligt juist kracht.

Uiteindelijk besloot ik mijn angst in de ogen te kijken en de stap te wagen. Stap voor stap; de praktijk aan huis, voor de yogalessen huurde ik zaaltjes om de kosten zo laag mogelijk te houden en het risico te beperken. Maar wat heb ik veel fouten gemaakt als startende ondernemer! Dure advertenties waar niemand op reageerde, veel te goedkope sessies zodat het me geld kostte in plaats van opleverde, BTW verkeerd (ten nadele van mezelf haha) afgedragen. Zo bang zijn dat cliënten niet zouden komen dat ik ze op zondag liet komen als hen dat beter uitkwam, waardoor we geen gezinstijd meer hadden en ga zo maar door. Het waren heftige jaren waarin ook ons gezin soms heftig onder druk kwam te staan.

Het is onmogelijk om te groeien zonder rommel te maken. Als je jezelf kwetsbaar opstelt zal je absoluut moeilijke momenten hebben. Er zit natuurlijk geen risico in je verstoppen en het op safe te spelen, maar er is dan ook geen levenskracht.

Uiteindelijk heb ik en gelukkig ook ons gezin 😉 het overleefd. Door iedere keer weer naar de fouten en mijn falen te kijken en daardoor weliswaar te balen maar ook door te lachen en vooral door te leren. Ja, er waren en zijn nog steeds wel eens momenten dat ik dit falen iets over mijn “zijn” liet of laat zeggen. Ik ben geen goede ondernemer/therapeut/docent, maar dan hoor ik een innerlijke alarmbel; HO, ik heb alleen maar een fout gemaakt! Hoe kan ik het volgende keer anders doen?

Ondertussen ben ik heel erg blij dat ik de stap gemaakt heb. Sinds vier jaar heb ik een prachtige eigen praktijkruimte op fietsafstand en kan privé en zakelijk makkelijker gescheiden blijven. Nee, het leven als ZZP-er gaat niet over rozen en daagt me dagelijks uit. Het daagt me uit om keuzes te maken voor mezelf. Ik moet leren leven met een stukje onzekerheid waar het gaat om mijn inkomen. Het is veel uren werk voor relatief weinig geld, geen verzekeringen, geen pensioen en niemand om op terug te vallen als je ziek bent. Maar meer dan dat nog, het daagt me elke dag uit om te dealen met mijn angst om te falen. Maar wat het me oplevert is dat ik ook iedere dag de levenskracht in mijn lijf en hoofd voel. Ik kan mijn werk nu doen op een manier waar ik volledig achtersta. Ik geniet van mijn werk, iedere sessie en iedere Yoga les opnieuw. De administratie blijf ik echter vreselijk vinden 🙁  haha…. maar het is het zeker waard.

Nu maakte ik een redelijke drastische keuze. Maar in je kracht staan is ook verantwoording nemen voor hoe je je opstelt in je huidige situatie. Je hoeft niet per se je baan op te zeggen, want je kunt zeggen: “mijn baan is een nachtmerrie en levert een berg stress op”. Maar je kunt bijvoorbeeld ook zeggen: “ik ben gefrustreerd door mijn relatie met mijn baas. Ik voel me niet gehoord.” Dit is nl. wat er echt aan de hand is; dit is concreet. Je kunt dan nieuwe mogelijkheden creëren om te communiceren, over jezelf nadenken en jezelf versterken voor nu en in de toekomst in plaats van je hulpeloos en machteloos te voelen.

Bij dit thema  heb ik Yogahouding De Zijwaartse Plank (Vasisthasana) gekozen zie het filmpje hieronder. De zijwaartse plank laat je je eigen kracht goed voelen en laat je misschien wel omkukelen, maar lach en probeer het gewoon opnieuw! Zoals David Swenson (Amerikaanse Yoga docent) ooit zei: ”Falling down is so underrated!” Fysiek versterkt de zijwaartse plank je polsen, armen, buik en beenspieren. In het filmpje zie je 3 opties, kies degene die bij jou past.

Maak fouten, lach, huil, stamp met je voeten en begin opnieuw!

Annemarie

Een grote verandering

Opgeven; een grote verandering.

Mijn leven is tot een jaar of 10 geleden behoorlijk hectisch geweest. Veranderingen, veranderingen en veranderingen; diverse studies, banen, relaties, groot heftig verlies met jarenlange nasleep, van zeer goede financiën naar uiterste krappe, heel veel verhuizingen, 5-jarige emigratie naar de VS, remigratie, het moederschap en nu inmiddels een al redelijk lange bestendige relatie en alweer meer dan 7 jaar een eigen therapie/coaching praktijk en Yogastudio.

Voor sommige veranderingen koos ik zelf omdat ik dacht dat het mijn leven zou verbeteren, maar in veel gevallen werd er voor mij gekozen. Sommige veranderingen waren positief of nauwelijks merkbaar andere dramatisch en zeer ingrijpend. Afscheid nemen, loslaten en opnieuw beginnen ging ook bij mij écht niet vanzelf. Vaak heb ik gedacht dat het nooit meer goed zou komen, maar gelukkig bleek dat uiteindelijk toch het geval te zijn. Ook al was het vaak een anders “goed” maar niet minder goed dan ik waar ik op gehoopt had. Wat ik van al deze jaren en veranderingen geleerd heb is dat ikzelf de constante factor in mijn leven ben. Wat inhoudt dat de relatie met mijzelf de allerbelangrijkste is. Hoewel deze direct gevolgd wordt door de relatie met zoonlief, man, ouders en andere dierbaren blijft het ook voor deze relaties belangrijk dat ik blij ben met mezelf.

In mijn werk als therapeut/coach gaat het ook altijd over veranderingen. Iedere cliënt die ik zie wil iets in zijn leven veranderen. De vraag aan mij is dan ook altijd wat er gedaan moet worden om te veranderen: meer zelfvertrouwen te krijgen, minder te piekeren, van nare dromen af te komen, relatie te verbeteren, van verslaving/depressie/angst/agressie etc. af te komen of gevoelens te leren uiten. Mensen willen graag iets doen. Hard werken om zo hun doel (de verandering) te bereiken. Als ik ze in het intakegesprek vertel dat ik huiswerk geef reageren ze over het algemeen enthousiast. Ze willen dan meteen aan de slag. Ze hebben eindelijk de stap genomen om in therapie te gaan en zijn super gemotiveerd. Nadat ze mij inzicht hebben gegeven in hun leven, ik hen gevraagd heb naar hun gedachten en gevoelens komt dan altijd de reactie naar mij: zeg het maar wat moet ik doen! Soms zie ik mensen letterlijk in elkaar zakken als ik dan antwoord: wat moet je niet meer doen? Wat moet je opgeven?

Tja daar zit je dan. Je wilt wel veranderen en daar wil je best wel iets voor doen maar iets opgeven, loslaten? Het gaat altijd om iets wat heel belangrijk voor je lijkt: aardig gevonden worden, veel geld verdienen, de perfecte ouder/werknemer/partner/vriend(in)/zoon of dochter/grootouder etc. zijn. Dat is groot en heftig. Maar vaak het enige wat je kunt doen om de relatie met jezelf te herstellen.

Een aantal jaar geleden nam ik na lang wikken en wegen een redelijk grote beslissing voor mezelf. Ik haalde twee Yogalessen van mijn lesrooster. Ik was al een tijdje overbelast en mensen die overbelast zijn zien de keuzes die ze hebben vaak niet meer. Het hele scala van overbelast zijn kwam voorbij. Een zware operatie om heftige endometriose te verwijderen en de maanden van pijn vooraf en het half jaar nadien waren niet genoeg om me te laten stoppen met werken. Wat resulteerde in nog meer lichamelijke klachten. Gelukkig herstelde ik hierdoor snel en kon mijn lessen na een half jaar weer met hernieuwde kracht hervatten.

Wat ik op moest geven waren vier aan elkaar gekoppelde overtuigingen: ZZP’ers werken allemaal minstens vijftig tot zestig uur voor een uiterst mager loon, toch? (overtuiging nr. 1) Ook als je wat mankeert is dat je lot als je voor je passie kiest (overtuiging nr. 2). Als ik minder werk blijven mijn leerlingen weg en is alles verloren (oeps overtuiging nr. 3 was heftig). Dan kan ik de hypotheek niet meer betalen en dan moeten we op straat leven, dan ben ik een slechte moeder/partner (overtuiging nr. 4 vierde helemaal hoogtij).

Ondertussen was ik vaak erg moe en humeurig, zodat ik ook niet de moeder en partner was die ik graag wilde zijn. Daar had ik dan ook weer oordelen over en dus ook weer emoties. Gelukkig heb ik uiteindelijk de “gereedschappen” die ik door de jaren heen vergaard heb om anderen te dienen ook op mezelf kunnen toepassen. Afstand genomen, rust genomen en al mijn moed verzameld en alle vier mijn overtuigingen opgegeven. Hoe spannend ook. Toen kwam er op een heel natuurlijk wijze een verandering. Dat was me nooit gelukt zonder deze belangrijke overtuigingen op te geven. En nee de verandering is van buitenaf misschien niet heel groot te noemen maar jeetje wat ruimt het op en wat geeft het me lucht. Het betekende ook dat een aantal leerlingen afscheid nam maar uiteindelijk waren dat er maar een paar.

Zodra het over opgeven gaat in de therapie zakt ook de motivatie van de cliënt. Inmiddels schrik ik daar niet meer van. Ik begrijp het ook wel. Het lijkt ook heel heftig. Wat vaak helpt is dan de vraag te stellen: “Wat als je dit nog 15 jaar zo blijft doen zoals je het nu doet, hoe ziet je leven er dan uit?” Dan schrikken mensen van het beeld wat ze dan voor ogen komt en komt de motivatie vaak weer terug. Dan komt er ruimte om afstand te nemen, rust te nemen zodat de cliënt kan zien wat hij op moet geven om de relatie met zichzelf te herstellen.Dan kan het proces van opgeven beginnen.

All changes, even the most longed for, have their melancholy; for what we leave behind us is a part of ourselves; we must die to one life before we can enter another. -Anatole France-

In Yoga eindigen we de les vaak met een omgekeerde houding zoals de “schouderstand” (Sarvangasana), gevolgd door “de brug” (Setu Bandha Sarvangasana) of “het halve wiel” Chakrasana of Urdhva Dhanurasana) Nadat we in de schouderstand onze wereld op zijn kop hebben gezet is het tijd om je hart te openen en angst los te laten. Fysiek stimuleert de schouderstand de schildklier, opent de schouders en stimuleert de spijsvertering. De brug versterkt de rug en hamstrings en opent de borst. Het halve wiel versterkt de gehele rug en benen en opent de borstkas voor het filmpje! Het filmpje begint met een buikspieroefening want een sterk centrum is altijd een goed idee.

Veel plezier,

Annemarie

goed genoeg

Zie me dan!

Vandaag ben ik niet aardig voor mezelf geweest. Sterker nog, ondermijnend. Ik heb mezelf toe geroepen dat ik te oud ben, mijn buik te dik is en mijn Yoga-beoefening niet gevorderd genoeg. Kortom: “ik ben niet goed genoeg”. Stop!! Alarmbel! Wat is er aan de hand? Ik heb (nou ja dat stemmetje doet zijn best om mij te laten twijfelen) om een blog te gaan schrijven over zaken die niet alleen mij, maar ook veel van mijn cliënten bezighouden. Dit blog wil ik ook nog eens ondersteunen met mijn andere discipline: Yoga in de vorm van video filmpjes.

Ik laat me dus op allerlei manieren “zien”. Gezien worden is essentieel voor ons mensen; een primaire levensbehoefte. Gezien worden, erkend worden raakt het diepste van onze ziel. Het zegt ons dat we de moeite waard zijn, er toe doen, belangrijk zijn en goed zijn zoals we zijn. Te veel mensen voelen zich niet gezien en dat doet pijn als een mes in je hart. Dat is denk ik ook waardoor social media als Facebook en kornuiten zo populair zijn.

Er zijn steeds meer mensen zelfs verslaafd aan social media. Echter, zoals met ieder verslaving, social media laat ook een leegte na en pijn. Om mezelf als voorbeeld te nemen: zoals sommigen van jullie misschien al weten ben ik naast psychodynamisch therapeut ook Yogadocent en bovenal Yoga liefhebber. Dus heb ik veel Yoga “vrienden” op Facebook. De meeste van deze vrienden zijn natuurlijk geen echte vrienden. Het zijn mensen die op Yoga gebied veel kennis en ervaring hebben gefotografeerd in Cirque du Soleil waardige houdingen. Op een goede dag inspireren hun foto’s, video’s en wijsheden me. Maar ik zie ze nooit uit een Yogahouding vallen, een rotdag hebben, ziek zijn, onaardig tegen iemand doen of ongezond eten en ze zijn allemaal jong, lang, mooi, slank en zeer gevorderd in Yoga. Op een slechte dag denk ik als ik hun posts zie: ik ben te oud (bijna 44), ben (als ik op mijn tenen sta) 1.62, heb endometriose waardoor mijn buik met grote regelmaat naar voren steekt alsof mijn zoon toch nog een broertje of zusje krijgt, ben behoorlijk lenig en krachtig door jarenlange Yoga beoefening maar ik kan voorlopig echt nog niet bij Cirque du Soleil. Ben verder wel eens onaardig, eet af en toe iets ongezonds, weet het soms gewoon niet en heb regelmatig een rotdag.
Als ik niet uitkijk trek ik de conclusie: ik ben niet goed genoeg! En dat doet pijn. Om die pijn weer een beetje te verdoven kun je dan de mooiste/leukste foto van jezelf tevoorschijn halen, een grappige tekst erbij plaatsen en dan maar hopen op “likes” et voilàeen verslaving is ontstaan. Een verslaving: ja. Erkenning en echt gezien worden: NEE! Ik noem dit de McDonald’s oplossing: je honger is snel gestild maar het is rotzooi wat je naar binnen stopt en al gauw heb je weer trek. Want die ene foto, die ene grappige zin dat is maar een klein deeltje van jou. Van binnen zit een grote leeuw te brullen die er uit wil en gezien wil worden.

Hier zie je de overeenkomst met het echte leven, want ook in het echte leven laten veel mensen maar een gedeelte van zichzelf zien. Dat gedeelte waarvan we hopen dat die ander dat ook graag wil zien, zodat ze ons zien en erkennen. En wordt alleen dat kleine deel van jou gezien en (hopelijk) erkend. Maar hoe dan met dat andere gedeelte, die leeuw die van binnen zit te brullen? Die gaan anderen misschien niet leuk/lief en aardig vinden, maar dat ben jij ook! Je hebt het recht er helemaal te zijn. Trouwens hoe weet je of die ander jouw onderdrukte deel niet leuk vindt? Je laat het immers nooit zien! Dat die ander dat niet leuk vindt is een aanname.

Te veel mensen onderdrukken een deel van zichzelf en betalen daar altijd een hele hoge hypotheek voor! Neem de man/vrouw die een affaire heeft want daar kan hij/zij wel die andere kant laten zien. Er is immers geen grote emotionele band waardoor het risico niet zo groot is. Hoezo mag je echte grote liefde jou niet helemaal zien? Daarmee doe je jezelf en je partner te kort. Of de troost eters of shoppers (ja die laatste herken ik helaas ook in mezelf) onder ons. Even verlicht het je pijn, maar dan ben je een kilo zwaarder of je portemonnee euro’s lichter en is de pijn er weer. Of die mensen die altijd snijdende opmerkingen hebben op jouw verhalen of negatief, soms zelfs verschrikkelijk beledigende posts plaatsen in social media over (bekende) anderen. Even voelt het goed; die ander is nu minder mooi/leuk gemaakt door jou en je hebt jezelf een podium gegeven, maar toch is er dan weer die pijn. Die pijn van dat deel van jou. Je echte “volledige ik” met alle gevoelens, die er niet mogen zijn, je daarom niet laat zien en dus niet gezien wordt.

Dit geschreven hebbende overwin ik mijn ondermijnende stem. Met mijn blogs en video’s wil ik je een “echt” persoon laten zien met mooie en minder mooie kanten en hoop ik je te inspireren en motiveren om alles uit het leven te halen. Mijn blogs zullen verhalen over mezelf zijn gecombineerd met de ervaringen van mijn cliënten, Yogaleden en anderen die ik dagelijks mag horen en zien. Overigens zal ik nooit de verhalen van anderen delen. Ik laat hen de keuze wat zij met wie delen. Het zijn mijn verhalen die ik verdiep met de kennis die ik door de jaren heen op gedaan heb.

Hopelijk inspireer ik je ook op Yoga-gebied. Ben je nieuw in de Yoga wereld zoek dan een goede docent(e). Iemand bij wie je helemaal jezelf mag zijn. Ben je al wat meer ervaren? Misschien vind je het dan leuk.om dan wat houdingen met mij mee te doen! Alleen kijken mag natuurlijk ook.

Voor dit thema heb ik de heldenhouding (virabhadrasana I) gekozen. Laat de held in jezelf zien ook al is het een held op sokken! De Heldenhouding versterkt schouders, armen, bovenbenen, rugspieren en enkels, opent borstkas en geeft hart en longen de ruimte. De houding gaat over moed, doorzettingsvermogen en zelfvertrouwen. Bekijk hieronder het Yoga filmpje van Heldenhouding I

Geloof niet in je ondermijnende gedachten en hou een warm hart!

Annemarie