Soms kijk je even recht in de spiegel van je eigen valkuil en is het niet makkelijk om de moed te vinden om alles in liefde te omarmen. Als psychodynamisch therapeut heb ik mij gespecialiseerd in het begeleiden van mensen met dezelfde valkuil als waar ik zelf mee worstel in het leven. Dit werkt heel goed. Cliënten voelen direct aan dat je ze niet alleen begrijpt maar ook écht weet waar ze het over hebben.
Mijn doelgroep zijn harde werkers; mensen die als krachtig en sterk gezien worden door de buitenwereld. Ze zijn “nodig” en hebben hun identiteit hieraan ontleend. Maar tegelijkertijd voelen ze zich leeg, eenzaam en moe van al dat sterk en nodig zijn en harde werken maar kunnen hier niet mee naar buiten treden. Ze weten niet meer wie ze diep van binnen zijn zonder al dat harde werken, sterk, nodig en krachtig zijn. Ik ben een zelfbenoemde ONT-moet specialist. Wat ik daarmee bedoel is dat ik je leer om niet meer vanuit “moeten” te leven. Door te ONT-moeten, ontmoet jezelf weer; kom je weer in contact met wie jij werkelijk bent voorbij dat stuk nodig zijn en is er weer ruimte voor jou.
De weg die ik hier zelf in gevonden heb is niet gladjes en zonder mijn valkuil. Want terwijl de maand maart tot Endometriose Awareness maand is uitgeroepen betekent deze maand voor mij dat ik in afwachting ben van mijn vierde endometriose operatie begin april. Ditmaal een behoorlijke complexe en grote operatie waarbij mijn baarmoeder en een stukje van mijn darm verwijderd worden en endometriose weefsel van o.a. urineleiders en darmwand afgehaald worden. Met een verblijf van een week in het ziekenhuis en een totaal herstel van 3 maanden. (Als je niet weet wat endometriose is, kan ik het niet laten om je in deze Endometriose Awareness maand te verwijzen naar: http://endometriose.nl/)
En met “mijn harde werker valkuil” is dit een worsteling waar ik veel van leer. Het leven met deze chronische aandoening is sowieso één groot leerproces voor me. Want omgaan met een aandoening die zo ontzettend veel van je tijd, levensvreugde, energie en aandacht kost roept behoorlijk wat op.
Innerlijk voel ik angst en onzekerheid. Regelmatig (2/3 van de maand heb ik intense pijn) zou ik het liefst als een klein meisje op schoot gaan zitten en iemand me laten vertellen dat alles goed komt. Echter dit komt niet overeen met het beeld wat ik ooit van mezelf gecreëerd heb. Ooit heb ik mezelf verteld dat ik weliswaar fysiek klein ben met mijn krappe 1.60m maar dat ik innerlijk groot en sterk ben. Zeuren en klagen over pijn en angst hoort niet bij het beeld dat ik heb van mezelf. Laat staan het vragen om hulp en steun. Dat betekent dus dat ik mijn aandoening grotendeels verberg.
Boos ben ik vaak op mijn lijf dat het me zo in de steek laat. Vreselijk dat mijn buik zo vaak zo gezwollen is dat het in de weg zit bij het geven van yoga lessen geven of mijn eigen beoefening. En ja, ik schaam me ook regelmatig voor die “4 maanden zwanger buik” en probeer hem te verbergen onder losse shirtjes. Maar voor mij nog belangrijker: door de endometriose voel ik me minder sterk. Mijn lijf maakt me onzeker omdat endometriose zo grillig is. Binnen enkele minuten kan ik ineens krom lopen van de pijn en met heftige darmproblemen kampen. Gewoon zo maar, zonder aanleiding. Het feit dat het ieder moment wel of niet kan gebeuren brengt ook dagelijkse onzekerheid mee.
Het voelt ook oneerlijk. Als echte harde werker ben ik zeer gedisciplineerd als het om mijn lichamelijke en geestelijke gezondheid gaat: ik eet en leef zeer gezond en bewust. Maar (en let op hier komt “mijn harde werker valkuil”) endometriose laat zich niet beheersen. Zelfs eten is een opgave geworden. Omdat mijn darmen door de endometriose zo gevoelig zijn geworden en op alles reageren eet ik “raar”; zo min mogelijk belastend. Als mensen erachter komen hoe ik eet is er altijd commentaar en advies. Dus verberg ik voor velen ook mijn “rare” eetpatroon en voel ik me bezwaard om buiten de deur te moeten vragen om aanpassingen. Voor “mijn valkuil” voelt het dan alsof ik zwak ben en aandacht vraag.
Als het om mijn werkzame leven gaat ben ik met “mijn harde werker valkuil” aan de ene kant gezegend om “eigen baas” te zijn en aan de andere kant “vervloekt”. Want ik heb het geluk te kunnen doen waar mijn hart blij van wordt en kan mijn eigen tijden bepalen. Zo kan ik mijn werkzaamheden om mijn ziekte heen plannen dacht ik (en dus ook stiekem ook: verbergen dat ik “ziek” ben). Maar dat blijkt heel lastig met endometriose omdat het zo grillig is. Meestal weet ik niet wanneer “het” opspeelt en dus wel of niet bepaalde zaken ook écht aankan. En een sessie afzeggen of een les laten vervallen? Grote uitdaging voor mijn “harde werkers” valkuil. Dat doe ik maar zelden.
Yogaleden en cliënten blijven klanten en die betalen mij niet om lastiggevallen te worden met mijn problematiek. Ik ben er voor hen: om ze te laten ontspannen, zich weer goed in hun vel te laten voelen en te laten ONT-moeten. Alle keren dat ik hoorde dat er weer een operatie of onderzoek noodzakelijk was, is mijn eerste gedachte geweest: “maar hoe moet dat dan met mijn werk?”. Harde werkers vind je overal van huisman/vrouw tot topondernemer/manager maar één ding hebben ze gemeen: ze zijn in de ogen van anderen groot en sterk, je kunt op ze leunen en ze lossen altijd alle problemen op.
Dus pas als ik “gezorgd” heb voor mijn klanten door vervanging te regelen etc. kan ik voelen wat het met mij doet. Maar als ik dan alles zakelijk ondervangen heb, is het heel spannend om aan mijn “klanten” te vertellen dat ik er zelf een periode niet ben. Mensen hechten zich nu eenmaal aan iemand bij wie ze even helemaal zichzelf kunnen zijn tijdens een les of sessie. Dat begrijp ik ook echt. Maar mijn angst dat klanten wegblijven, hoe goed en ervaren mijn vervangers ook zijn, is groot. Dat het gebeurt, weet ik vanuit mijn vorige ervaringen. Dat kan ik niet voorkomen en dat maakt mij kwetsbaar.
Dus hoe doe ik dat omgaan met “mijn harde werker valkuil”?. Het klinkt heel simpel maar is voor mij een dagelijkse oefening: door mezelf te (h)erkennen en simpelweg aanwezig te zijn bij wat er is en wat er niet is. Mezelf toe te staan al het bovenstaande wat ik dagelijks voel te mogen voelen en het daarmee aan mijzelf te laten zien en soms ook aan anderen. Mezelf gunnen dat ik er volledig mag zijn zoals ik ben en zoals ik niet ben. Dit blog is daar een goed voorbeeld van. Heel spannend en kwetsbaar en toch helpt het enorm om echt bij mezelf te blijven, eerlijk te zijn, te mogen voelen en me te laten zien. Het haalt de eenzaamheid en de leegte eruit. Het maakt dat ik weer heb kunnen ontdekken wie ik ben voorbij dat stuk nodig zijn. Ik ben zoveel meer dan groot, sterk en nodig. Mijn bestaansrecht hoef ik niet langer uit te ontlenen uit “mijn harde werker valkuil”. Het niet meer te hoeven overleven in plaats van écht te leven is een enorme bevrijding.
Het maakt ook het contact met anderen anders. Want waar ik achter ben gekomen is dat het weliswaar lijkt alsof deze “harde werker valkuil” ontzettend fijn voor anderen is, is dat niet altijd het geval. Het maakt relaties ongelijkwaardig. Anderen hebben het gevoel altijd bij jou aan te kunnen kloppen maar er nooit eens voor jou te kunnen zijn. Op den duur gaat dat wringen. Het lijkt bij jou altijd zo makkelijk en soepel te verlopen terwijl zij dagelijks de strijd met het leven aangaan. Dat dit niet de realiteit is, weten ze niet. Dat jij vaak thuis achter de gesloten gordijnen je leeg, moe en eenzaam voelt en geen idee hebt wie je nu werkelijk bent, blijft buiten schot. Dat creëert op termijn afstand in relaties en vriendschappen. Natuurlijk zijn er ook mensen die het wel prima vinden zo. Maar dat zijn geen vrienden; dat zijn “gebruikers”. Die zullen inderdaad uit je leven verdwijnen. Wat een opluchting en energie geeft dat!
Overigens maakt mijn nieuwe manier van omgaan met mijn valkuil mijn angst voor de komende operatie niet minder. Een endometriose operatie is erg onvoorspelbaar. Omdat endometriose niet zichtbaar is op een echo en maar moeilijk op een MRI weten de gynaecoloog en chirurg pas echt wat er moet gebeuren als ze aan het opereren zijn. Mijn vorige operatie zou oorspronkelijk een kwartier duren maar duurde uiteindelijk 3,5 uur. Ze vonden ongelooflijk veel endometriose weefsel wat niet vooraf zichtbaar was geweest en bovendien waren ook mijn beide eileiders en 1,5 eierstok verwijderd omdat ook die “besmet” bleken tijdens de operatie. Voor mij een hele andere operatie en herstel dan ik verwacht had. Dus ik weet dat ik nu niet weet hoe ik wakker word en hoe mijn herstel verloopt, dat zal ik echt moeten afwachten en dat vind ik super eng en maakt me kwetsbaar.
Maar ik omarm mijn kwetsbaarheid, angst, boosheid en onzekerheid inmiddels in liefde. Dat maakt het lijden echt zachter. Het betekent voor mij overigens niet dat ik de endometriose als een cadeau zie waardoor ik nu beter in het leven sta. Het mag wat mij betreft zijn zoals het is: een rot aandoening. Het is simpelweg zoals het is en ik hoef het niet als cadeau te ervaren om mezelf te zien en erkennen.
Ben jij ook zo’n harde werker? Hoe ga jij er mee om? Ik zou het super moedig van je vinden om dit met me te delen. Of het nu hieronder in een reactie is of in een persoonlijk berichtje. Delen helpt, dus gun het jezelf.
Deed dit blog iets met jou? mag ik dan vragen dit blog te delen? Door te delen kun je misschien nog iemand bereiken die wat aan dit blog heeft. Alvast mijn dank.
Ik eindig met een stukje van Jeff Foster:
Genezen, vertrouw op het proces
Soms moet je toelaten dat je je slechter voelt om je beter te kunnen voelen. Soms moet je de hoop verliezen dat je ooit nog beter wordt; dan begin je je beter te voelen. Soms vraagt genezing erom heel alert te blijven als krachtige energiegolven door je lichaam gaan. Soms schudt het lichaam, schokt het, rilt het, doet het pijn, zweet het, brandt het terwijl het zich bevrijdt van giftige stoffen of opgekropte spanningen loslaat.
Het denken zegt: “Het gaat slechter met me” Het hart weet dat het helemaal goed zit.
Werkelijk genezen is niet het verwijderen van symptomen die aan de oppervlakte zijn gekomen, maar moed en vertrouwen in het lichaam en verbinding met de ademhaling en weten dat symptomen heviger kunnen worden voordat ze verdwijnen. En het kan zijn dat ze nooit verdwijnen.
Toch kun je dan nog steeds verliefd op jezelf worden zoals je bent, ondanks de toekomst en kun je op je knieën vallen uit dankbaarheid omdat je weer een dag gekregen hebt op de kostbare aarde.
Misschien was het feit dat je je slechter ging voelen wel het beste wat je ooit is overkomen. Want nooit heb je de aanwezigheid van de liefde zo helder gevoeld en is je weg zo duidelijk geweest en heb je je zo levend gevoeld.