Berichten

Herstellen van narcisme volgens de rouwfases

Elisabeth Kübler-Ross (een Zwitsers-Amerikaans psychiater) is beroemd geworden om haar pionierswerk rond de verschillende fasen van rouw. Ze heeft deze vijf fasen: ontkenning, boosheid, onderhandelen, verdriet/depressie en aanvaarding ontdekt. Ik heb gemerkt dat deze ook van toepassing zijn op het herstel van een narcistische relatie. Laten we ze eens stap voor stap doornemen en kijken hoe ze van toepassing zijn op het herstellen van een relatie met een narcist.

Ontkenning

Zolang je in deze fase verkeerd stap je niet snel uit de relatie met de narcist. In deze fase ben je nog flink in zijn of haar ban. ‘Gaslighting’ (nadere uitleg in mijn andere blog): emotionele mishandeling heeft je nog flink in de greep. Je houdt je nog steeds vast aan de momenten dat de narcist wel lief en zorgzaam is en verdoezelt je eigen pijn. Er is sprake van veel zelftwijfel en dit ondermijnt je zelfvertrouwen.

Boosheid

Je begint te vermoeden dat je met een narcist te maken hebt. Je informeert jezelf bijvoorbeeld door een blog als ‘Narcist of niet’ te lezen en komt tot de conclusie dat je wel eens met een narcist te maken zou kunnen hebben. Na soms wel jaren van jezelf afvragen of je gek bent kom je erachter dat je (emotioneel) mishandelt bent. Je voelt de boosheid vanbinnen maar daar kun je naar de narcist niets mee omdat deze je direct terugbetaalt met wederom een portie (verbaal) geweld.

Onderhandelen

Nu je het eigenlijk (bijna) zeker weet dat je met een narcist te maken hebt denk je wellicht dat je hem of haar kunt veranderen. Anderen zeggen tegen je ‘Ga toch bij hem/haar weg.’ (blog) Maar jij denkt dat je de narcist kunt helpen. Maar ook dat je zelf dingen anders of niet moet doen zodat hij/zij je niet langer kwelt. Je hebt immers zijn/haar andere kant ook gezien. Je wil er alles aan doen om de charmante, lieve, zorgzame persoon die hij/zij ooit was weer terug te halen.

Verdriet/depressie

Dan merk je dat niets werkt. Je hebt alles al geprobeerd met de narcist: redelijk zijn, boos worden, verdrietig zijn, smeken etc. Je komt tot de conclusie dat hij/zij nooit zal veranderen en dat doet pijn. Jouw beeld van de relatie is voorgoed kapot en dat maakt je intens verdrietig, zelfs depressief nu er geen gezonde toekomst voor de relatie blijkt te zijn.

Aanvaarding

Je brengt langzaam de moed op om uit de relatie te stappen. Of dit nu een liefdesrelatie, een vriendschap of een werkrelatie is; jij moet zo ver mogelijk bij de narcist weg. Als je dan weg bent merk je dat je nog vaak terugschiet in één of meerdere vorige rouwfases. Dat maakt je vaak kwetsbaar en hier probeert de narcist gebruik van te maken. Stalken, pesten en treiteren maar ook smeken om terug te komen en spijtbetuigingen komen vaak na enige tijd radiostilte van jouw kant op gang. Soms laat je hem/haar toch nog weer even toe in je leven om vervolgens weer alle rouwfases te doorlopen. Totdat je sterk genoeg bent om volledig in ‘no contact’ te gaan. Dit houdt in werkelijk nergens meer op reageren, het liefst helemaal geen contact meer. Als er kinderen zijn gaat dat vaak niet maar dan hou je het op minimaal contact en zeker geen enkele vorm van emotioneel contact. Deze fase valt niet mee. Het is vooral doorzetten en op je tong bijten. Je pijn met anderen en/of een therapeut verwerken. Maar dan komt de opluchting en ga je je leven herinrichten zonder de narcist. Met behulp van therapie verwerk je je trauma’s en (her)bouw je je zelfvertrouwen. Je mag weer zijn wie je werkelijk bent.

Herstellen van narcistische mishandeling kan dus wel degelijk. Ik heb het zelf ook gedaan. Het was niet makkelijk, in mijn geval duurde de hel acht jaar. Ik heb er recentelijk een boek,  Monddood- Onstnapt aan een narcist, over geschreven . Naast mijn autobiografische verhaal  is in mijn boek een katern opgenomen met de feiten achter het verhaal, een onderzoek bij andere slachtoffers en een checklist: is mijn partner een narcist? Uiteraard is dit fijn voor slachtoffers en hun omgeving om te lezen en zo meer inzicht te krijgen. Maar ik richt me ook tot de (jeugd) hulpverlening en politie. Klik hier voor meer informatie.

Liefs,

Annemarie

PS heb je een steuntje in rug nodig van een therapeut die tevens ervaringsdeskundige is? Ik heb nog enkele plekken vrij in mijn praktijk, klik hier voor meer info

 

 

 

 

Corona Compassie

Corona Compassie

Jij die dagelijks leeft met grote angsten, ik zie je. Je zit in mijn spreekkamer meermaals per week. Zonder Corona was je leven al zo zwaar. Nu vrijwel ondoenlijk. De grote angst voor bacteriën, dat je geliefden iets overkomt of dat je op wat voor manier de controle verliest was er al. Maar nu groeit de angst nog groter. Natuurlijk weet je hoofd dat je angsten niet realistisch zijn dat hoeft een ander je niet te vertellen. Maar je hart is zo bang. Nu ga je naar 3 verschillende supermarkten om te hamsteren uit angst voor de oordelen van anderen of durft nergens meer naar toe.

Jij die elke dag het zwarte gat van depressie in moet kijken: ook jou zie ik meermaals per week. Zonder Corona leek de wereld al zo zwart maar nu de tv, radio, krant en social media constant ramp berichten afvuren lijkt alles nog zwarter. Natuurlijk weet je hoofd dat er ook mooie dingen in het leven gebeuren dat hoeft niemand je in te wrijven. Maar je hart kan er gewoon niet bij. Nu sluit je nog meer af en isoleer je je nog meer.

Jij die worstelt met burn-out en volledig opgebrand is, altijd te veel van zichzelf geeist heeft: wekelijks werken we aan het jezelf niet veroordelen omdat je collega’s nu jouw werk moeten doen. Zonder Corona was dit al zo moeilijk maar nu iedereen die een actieve rol heeft in het de maatschappij overeind houden overvraagd wordt vreet het schuldgevoel je haast op.

Jij, kwetsbare oudere, die dagelijks worstelt met de eenzaamheid. Je bent zo dankbaar voor de gesprekken die we wekelijks hebben dat het me telkens ontroert. Zonder Corona was de eenzaamheid al zo groot. Nu word je beschermd door zo weinig mogelijk contact met anderen. Je hoofd weet dat dat voor je gezondheid is maar je hart is zo leeg.

We zijn zo snel met onze oordelen over hamsteren, angstig zijn, het niet licht en positief in kunnen zien, niet kunnen bijdragen in het werk of het toch contact op zoeken terwijl dit afgeraden wordt.

Als we dan elkaars handen niet meer mogen vasthouden kunnen we dan alsjeblieft onze handen op ons eigen hart leggen en tegen de ander zeggen: ik zie je. Ik zie je angst, je worsteling en je pijn. Je mag er zijn. Compassie maakt alles net wat lichter.

Liefs,

Annemarie Braun

Facebook depressie

De laatste jaren is er heel geleidelijk een nieuw fenomeen in mijn (therapie) praktijk ontstaan. Het is uiteraard geen diagnose en staat als problematiek vrijwel nooit op zichzelf. Maar het kan wel degelijk een zeer grote impact op je leven hebben en bestaande problematiek behoorlijk verergeren. Ik noem het hier, bij gebrek aan een betere benaming, gemakshalve maar even de Facebook depressie.

Het is een verschijnsel waarvan ik durf te stellen dat iedereen die redelijk actief op Facebook is wel eens in meer of mindere mate last van heeft. Wanneer we even niet zo lekker in ons vel zitten (en he die momenten hebben we nu eenmaal allemaal) en we kijken op zo’n moment op Facebook. Dan kan het zomaar binnenkomen alsof iedereen het geweldig naar zijn zin heeft behalve jij. Daar wordt je dipje daar over het algemeen niet beter van. Dat is de milde variant en niet prettig. Maar heb je over het algemeen wel een goed gevoel over jezelf en je leven, dan haal je waarschijnlijk een moment later je schouders op en realiseer je je dat ook jij meestal alleen je leuke momenten post.

Maar worstel je reeds met onzekerheid, gebrek aan zelfvertrouwen of voel je je eenzaam dan kan Facebook een worsteling worden van ups and downs en soms zelfs je leven gaan beheersen. Als je je niet zo zeker van jezelf voelt en je post iets op Facebook zal het veel meer gaan om bevestiging. Het nodig hebben om “geliked” (gezien) te worden zodat je je weer even beter voelt over jezelf.

Ik heb heel verdrietige gesprekken met cliënten die ontzettend veel tijd besteden aan Facebook en hieronder lijden. Foto’s leuker/mooier maken, lang nadenken over catchy teksten, bijhouden hoe lang geleden ze iets gepost hebben en steeds het aantal likes checken. Mochten ze dan niet binnen een bepaalde tijd een bepaald aantal “likes” hebben, schamen ze zich en verwijderen ze snel hun post. Dit uit angst dat anderen zien dat ze geen of te weinig “likes” hebben gekregen. En dit ze vertalen ze dan naar zichzelf als: “zie je wel: ik ben niet goed genoeg”. 

Dezelfde cliënten ervaren op andere momenten, als het aantal beoogde “likes” wel behaald is even een geluksmoment. Maar al snel ontstaat er weer de behoefte om dit opnieuw te “moeten” voelen. Waardoor het proces van de juiste post plaatsen, checken en timen voor likes en de onzekerheid die daar aan te pas komt weer helemaal van begin af aan start.

En dan heb ik het nog niet over het sociale aspect. Facebook lijkt op het eerste oog voor mensen die sociaal wat onzeker zijn zoveel makkelijker dan face-to-face contact, maar is dat in werkelijkheid helemaal niet. Je kunt nog zo’n mooie profiel foto hebben en geweldige posts plaatsen, al je onzekerheden blijven. Alle aspecten van sociale onzekerheden worden zelfs onder een vergrootglas gelegd. Al je Facebook “moves” worden immers door iedereen gezien en kunnen door iedereen gedeeld en eventueel zelfs belachelijk gemaakt worden. Je bent zo naakt en kwetsbaar. Kritiek op Facebook is vaak nog harder en publiekelijk dan in het echte leven.

De vergelijking met de middelbare school is snel getrokken. Er zijn de populaire Facebook vrienden die bij alles wat ze plaatsen uit het niets tig “likes” krijgen. Dit zijn soms posts die niet perse jouw mening weergeven of die je leuk vindt maar waarvan het als belangrijk voelt om toch te “liken” want anders hoor je er niet bij. Ook zijn er posts die je juist wel leuk/goed vindt maar die je niet durft te liken/delen omdat je vreest dat vrienden die dit zien dit niet kunnen waarderen of (vanuit eigen belang) uit angst dat ze beter zijn dan jouw posts.

En net als op de middelbare school zijn er ook Facebook vrienden die je “moet” hebben om erbij te horen. Maar ook Facebook “vrienden” die je ondanks dat je ze niet aardig vindt niet durft te ontvrienden uit angst voor hun reactie. Net als de meeste echt populaire kinderen uit de klas zijn dit soort Facebook vrienden vaak niet erg vriendelijk als je ze de (virtuele) rug toe keert. Met als gevolg de gevreesde keiharde Facebook sneer.

Naast het bovenstaande hoor ik ook vaak de angst iets te missen. Of het nu een verjaardag of een belangrijk nieuwsitem is, de kans dat we iets missen is beangstigend. Informatie lijkt ons een gevoel van controle te geven. Een soort van “kennis is macht”. Ook hier speelt wederom een sociaal aspect vanuit de angst om uitgelachen te worden, er niet bij te horen omdat je iets niet weet. Of niet aardig gevonden te worden omdat je iemands verjaardag miste.

Aan de zogenaamde Facebook depressie ligt een diep gevoel ten grondslag. De angst er niet bij te mogen horen, niet goed genoeg te zijn, niet gezien te worden en alleen te zijn. Al die tijd dat je zo je best doet op Facebook zou zoveel waardevoller zijn als je die zou gebruiken om te werken aan de enige relatie waarvan je echt 100% zeker weet dat je die je hele leven lang zult hebben: die met jezelf. Je mag jezelf zijn, genieten van wat jij leuk vindt en je bent altijd, echt altijd: goed genoeg!

Dit blog moest ik schrijven. Gewoon omdat ik elke dag weer merk hoe Facebook zo ingrijpend kan zijn in het dagelijks leven van mensen. Tijdens mijn opleiding is dit nooit aan bod gekomen simpelweg omdat Facebook toen nog niet zo aanwezig was in Nederland. Maar inmiddels heb ik mezelf als therapeut en coach aangeleerd om naar het gebruik van social media te vragen. Als je een collega bent en je doet dit nog niet wil ik aanmoedigen dit ook te gaan doen. Het is vaak al een opluchting voor mensen om er simpelweg over te kunnen praten.

Het klinkt hypocriet want ook ik maak rijkelijk gebruik van Facebook, maar toch wil ik jou (en mezelf) bij deze uitdagen om Facebook alleen te gebruiken voor zaken waar je echt blij van wordt en het dan weg te leggen. Valkuilen en struikelblokken genoeg hier. Bij mij zijn dat de momenten dat ik even niets te doen heb. Ik leid een druk leven en die momenten zijn vaak maar kort dus het is echt veel gezonder om dan even helemaal van het hier en nu te genieten. Wat is jouw struikelblok als het om Facebook gaat?

Ik hoor het graag van je!

Liefs, Annemarie