Berichten

De onzichtbare handlangers

Flying monkeys in het narcisme rijk

In het complexe web van narcistische relaties ontstaat er een groep mensen om de narcist heen die zowel bewust als onbewust bijdragen aan de voortdurende machtsmisbruik en manipulatie. Deze noemen we de ‘flying monkeys’ – een term ontleend aan L. Frank Baum’s ‘The Wonderful Wizard of Oz’. In deze klassieke roman zijn de vliegende apen de trouwe dienaren van de kwaadaardige heks van het westen, die zij gebruikt om haar snode plannen uit te voeren.

In de context van narcistisch misbruik, verwijst ‘flying monkeys’ naar de mensen die de narcist gebruikt om zijn/haar doelwit verder te controleren of te mishandelen. Dit kunnen vrienden, familieleden, collega’s of zelfs therapeuten zijn, die vaak onbewust worden gemanipuleerd om als instrument van de narcist te dienen. Deze ‘flying monkeys’ voeren vaak verschillende taken uit, variërend van het verspreiden van geruchten en het aanzetten tot isolatie, tot het ondersteunen van de narcist in het uitoefenen van gaslighting; een vorm van manipulatie die bedoeld is om het slachtoffer aan hun eigen waarneming en geheugen te laten twijfelen.

Het trieste aan de rol van ‘flying monkeys’ is dat ze vaak zelf ook slachtoffers zijn van de narcistische manipulatie. Ze zijn meestal onwetend over hun rol en geloven dat ze handelen in het belang van de narcist of zelfs het slachtoffer. In andere gevallen kunnen ze ook bang zijn voor de narcist of bang zijn om zelf het doelwit van het misbruik te worden. Het erkennen van de rol van ‘flying monkeys’ in narcistische misbruikdynamieken is cruciaal voor slachtoffers die uit een dergelijke situatie proberen te komen. Bewustwording van deze dynamiek kan helpen bij het herkennen van ongezonde patronen en bij het vaststellen van grenzen. Het is ook essentieel voor de ‘flying monkeys’ zelf om zich bewust te zijn van de mogelijkheid van manipulatie. Als we ons bewust zijn van de tactieken van narcisten, kunnen we onszelf beter beschermen en kunnen we voorkomen dat we ongewild deelnemen aan het veroorzaken van schade.

Het begrip ‘flying monkeys’ werpt een onthullend licht op de complexiteit en reikwijdte van narcistisch misbruik. Het herinnert ons eraan dat narcisme niet alleen invloed heeft op de directe relatie tussen de narcist en diens slachtoffer, maar ook een veel breder netwerk van relaties kan beïnvloeden en verstoren. Het onderkennen en begrijpen van deze dynamieken is een belangrijke stap op weg naar herstel en genezing, en vormt een cruciale bijdrage aan het bewustzijn en de preventie van narcistisch misbruik.

In mijn eigen omstandigheden, nu bijna 18 jaar geleden, heb ik enorm veel te maken gehad met deze zogenaamde ‘flying monkeys’. Dusdanig dat ik zelfs na het overlijden van mijn narcistische ex nog 4 jaar narcistisch misbruik heb moeten doorstaan van deze ‘handlangers’ van mijn ex. Ik was nergens meer veilig. Niet in mijn eigen huis, niet op straat en niet op mijn werk. Overal werd ik belaagd (meer hierover in mijn boek). Het vraagt enorm veel van een mens om overeind te blijven als je dagelijks gestalkt, bedreigd, veroordeeld en getreiterd wordt en iedereen een negatief beeld van je heeft en je zo dus ook behandelt. Het zijn tropenjaren geweest maar ik ben er doorheen gekomen en ben goed hersteld. Maar wat zou het fijn zijn als niemand anders dat meer hoeft te overkomen. Daarom: laat je nooit meeslepen in het moddergooien. Gezonde mensen zullen dat nooit van je verlangen.

Liefs,

Annemarie

Schadelijk slijm

‘Hé Ann, ik vond een weetje over narcissen,’ leest het berichtje van een lieve vriendin.
Narcissen… ik hou er niet van. Al mijn hele leven niet. Waar narcissen voor velen staan voor het voorjaar en Pasen word ik niet warm van ze. Ik hou niet zo van de kleur geel dus ik dacht altijd dat het daardoor kwam. Maar ik hou wel van zonnebloemen en fresia’s dus dat is dan wel weer vreemd.

Ik lees het stukje van het internet wat ze meegestuurd heeft:
‘Het slijm uit de narcissen is giftig en tast andere bloemen aan. Waar sommige bloemen wel bestand zijn tegen het slijm, gaan velen er toch van dood.’

De narcis is vernoemd naar Narcissus; de man uit de Griekse mythologie die verdronk in zijn eigen spiegelbeeld omdat hij zo verliefd was op zichzelf. Hij zou uiteindelijk in een bloem (de narcis) zijn veranderd volgens deze mythe.

Dus de narcis en de narcistische persoonlijkheidsstoornis hebben niet alleen gemeen dat ze allebei hun naam te danken hebben aan de Griekse Narcissus, ze hebben ook dat ‘giftige slijm’ gemeen. Het slijm van de narcis waar andere bloemen dood van gaan is vergelijkbaar met hoe iemand met de narcistische persoonlijkheidsstoornis de ander ‘vergiftigd’ met zijn of haar gecalculeerde manipulatie, gaslighting, en psychische en/of fysieke mishandeling. Wat zelfs kan leiden tot de fysieke dood maar in ieder geval vrijwel altijd leidt tot ‘identiteit moord’: het ontnemen van wie iemand was voordat ze in contact kwamen met de narcist.

Die zogenaamde identiteit moord is noodzakelijk voor de narcist. Want als je zelf niet meer weet wie je bent ben je nog makkelijker te manipuleren op een manier waar de narcist zich mee kan voeden. De narcist is in de eerste fase van een relatie (of dit nu een romantische, vriendschappelijke of werk relatie is) altijd aan het ‘slijmen’. Hij/zij vindt jou geweldig, zet je op een voetstuk en spiegelt je. Met spiegelen bedoel ik dat de narcist al jouw mooie eigenschappen: empathie, vriendelijkheid en behulpzaamheid geloofwaardig kopieert om je het gevoel te geven dat je jouw ‘soulmate’ hebt gevonden. Hier wil ik echt benadrukken dat het kopieergedrag is want deze kwaliteiten bezit geen enkele narcist écht. Om je vervolgens helemaal af te breken en daarna weer te gaan ‘slijmen’. De verwarring gaat overheersen in je leven en je komt steeds verder van jezelf af te staan. Je raakt volledig in de macht van de narcist. Het onvoorspelbare gedrag van de narcist maakt dat je alleen nog maar met de narcist bezig bent. Zo raak je het contact met jouw grenzen en behoeftes helemaal kwijt.

Van bijna al mijn cliënten die slachtoffer van een narcist zijn (geweest) hoor ik hetzelfde als wat ik zelf ook lang gevoeld heb: schaamte voor hoever ze over hun eigen grenzen heen zijn gegaan als het gaat om de narcist. Ze herkennen zichzelf niet meer en hun naaste omgeving herkent hen ook niet meer. Schaamte leidt altijd tot isolatie; je niet meer aan de buitenwereld durven laten zien. Maar isolatie is de beste vriend van de narcist want dan bestaat je wereld alleen nog maar uit de narcist. Precies hoe een narcist het graag ziet.

Heb je een naaste in je omgeving waarvan je vermoed dat hij/zij in een relatie met een narcist verwikkeld is doorbreek dan alsjeblieft die schaamte. Te vaak is de omgeving van een slachtoffer boos op het slachtoffer, victim blaming.

Natuurlijk is het voor iemand die niet besmet is met dit ‘giftige slijm’ onbegrijpelijk dat het slachtoffer zijn/haar grenzen niet bewaakt, het schadelijke gedrag van de narcist vaak verbergt of goedpraat en telkens na een breuk de narcist toch weer toelaat in zijn/haar leven. Dat is ook één van de belangrijkste reden dat ik over dit onderwerp naar buiten blijf treden. Informatie is het allerbelangrijkste zowel voor het slachtoffer als voor de omgeving.

Door kennis gaat het slachtoffer hopelijk beseffen dat hij/zij te maken heeft met een ernstig ziek persoon die nooit zal veranderen maar kennis maakt ook dat de omgeving steun kan gaan bieden. Als je een slachtoffer kan laten voelen dat er niks mis is met hem/haar maar dat hij/zij simpelweg ‘vergiftigd’ is door de narcist. De omgeving kan een slachtoffer helpen weer in contact te komen met haar/zijn eigen identiteit, grenzen en behoeftes. Zo wordt langzaamaan de isolatie doorbroken en verliest de narcist terrein zodat het herstel van het slachtoffer van start kan gaan. Misschien helpt de vergelijking met het giftige slijm van de narcissen ons wel om het (nog) beter te begrijpen.

Liefs,

Annemarie

P.S. wist je dat mijn boek: ‘Monddood-aan een narcist ontsnapt’ recentelijk is verschenen? Klik hier voor meer info