Positief denken, een illusie?

Positief denken, het negatieve omdraaien naar het positieve en vooral alles wat negatief is meteen loslaten is nu de trend. Maar ik krijg acuut jeuk van al die “positief denken goeroes” die overal te pas en te onpas opduiken. Wat een onzin: er kan toch geen dag zijn zonder nacht. Geen licht zonder duisternis.

In mijn praktijk zie ik ook zoveel mensen worstelen met die hele “positief denken beweging”. Zich zelfs schuldig voelen als ze zich gewoon rot voelen. Zeker het type mens, waar ik me in gespecialiseerd heb, dat altijd doorgaat. Dit noem ik de harde werkers (zie mijn vorige blog) die overtuigd zijn dat als je maar hard genoeg je best doet dan……. worstelen met dit “mode” verschijnsel dat ook onze Social Media in greep lijkt te hebben.

Het hebben van gevoelens en gedachten is volkomen normaal en natuurlijk. Tegen “negatieve” gevoelens (ook zoiets wie heeft ooit bedacht dat minder fijne gevoelens als pijn, angst, boosheid en verdriet “negatief” zijn) vechten is niet alleen een stukje van jezelf ontzeggen. Maar maakt de relatie met jezelf steeds complexer. Het creëert een innerlijk conflict en dus stress. Het soort stress wat snel chronisch wordt. Hetzelfde geldt voor negatieve gedachten; ook die hebben we allemaal. Het “wegpoetsen” van die gedachten vergt veel energie. Terwijl ze toestaan NIET hetzelfde is als er in geloven en het onderdeel laten zijn van wie je bent.

Gevoelens en gedachten er laten zijn brengt je juist dichter bij wie je bent. In het hier en nu zijn, het leven ontvangen maakt je authentiek, mens en vooral heel. De bonus is dat als je het toelaat er ook weer echte ruimte is voor iets anders. Iets echts, niet iets wat door een of andere “positief denken goeroe” bedacht is. Hoe ik dit zelf op dagelijkse basis ervaar lees je hieronder naar aanleiding van een recent voorbeeld uit mijn eigen leven daarna zal ik het hoe en wat van het toelaten van gevoelens en gedachten uitleggen.

==

Mijn man liet HET GLAS uit zijn handen vallen en het landde het in duizend stukjes op de grond. Mijn blauwe Starbucks thee glas, ruim 20 jaar geleden gekocht in de Verenigde Staten. Het eerste wat ik kocht toen ik geëmigreerd was. Sindsdien drink ik er elke dag thee uit. Het glas was de hele wereld al over geweest; had relaties, mijn remigratie na 5 jaar en heel veel meer doorstaan zonder ook maar een scheurtje of een barstje. Dat glas was een dagelijks ritueel voor mij en hoorde gewoon bij me.

Maar het glas brak niet alleen, ik brak ook. Net als het glas lag ik ineens in duizend scherven op de grond. Terwijl mijn hoofd zei: “het is een glas, het is maar een ding” zei mijn hart iets heel anders. Mijn hart begon me te vertellen dat niet alleen het glas maar ook ik gebroken was. Veel belangrijke dingen in mijn leven waren plotsklaps veranderd, nieuw en voelde kwetsbaar.

Vijf maanden geleden heb ik een operatie ondergaan voor endometriose (zie mijn vorige blog) Het herstel van de operatie verliep moeizaam en langzaam. De operatie bleek complexer dan de artsen hadden verwacht. Het weefsel was door en op veel van mijn organen gegroeid en ook mijn baarmoeder en laatste eierstok konden niet behouden blijven. Diverse complicaties zorgde voor meerdere ziekenhuis opnames en een vertraagd herstel. Tegelijkertijd vierden de opvliegers en stemmingswisselingen vanwege de plotse menopauze hoogtij. Mijn leven lag dus eigenlijk totaal overhoop. Maar mijn eigen zaak moest wel overeind gehouden worden zonder mijn aanwezigheid. Ik stond duidelijk op de overlevingsstand: regelde vanuit het ziekenhuis of thuis in bed vervanging voor de yogalessen, probeerde elke dag of ik al wat yogahoudingen kon doen en stelde doelen voor mezelf. Ik leefde dus in de toekomst en niet in het hier en nu.

Tot ik brak, toen mijn glas brak. Manlief vloog direct op eBay op zoek naar dit glas. Hij wilde zijn meisje weer laten lachen als een ware “positief denken goeroe” en voelde zich schuldig voor iets wat per ongeluk gebeurd was. En wat een geluk: het bleek een limited edition te zijn die rare Amerikanen nog helemaal nieuw in een doos hadden bewaard. Voor wat dollars liet manlief deze zo naar Nederland vliegen. Die Ebay’ers moesten eens weten dat ik al 20 jaar dat limited edition glas elke dag gewoon gebruikt had en (nog erger) zelfs in de vaatwasser zette. Natuurlijk was ik oprecht blij (het is buiten de geschiedenis om gewoon ook een superfijn glas) maar vooral ontroerd door zijn poging. Zoonlief sprak de lieve woorden: “sorry mama dit zijn zoveel scherven die kan ik ook echt niet meer lijmen” toen hij mij zo zag huilen.

Zoonlief sprak de waarheid: voor het glas maar meer nog voor mij. Mijn gevoelens waren niet te lijmen; er was in mij gewoon heel veel verdriet, pijn, angst en boosheid. Dus besloot ik mezelf dit toe te staan om te voelen wat er echt was. Ik ben terug in het hier en nu gestapt door mezelf weer toe te staan te voelen.

Mijn angst voor de toekomst; ik had het gevoel met lege handen te staan; opnieuw te moeten beginnen met een lijf dat ik nog niet ken maar wel van mij is, mag er zijn. Mijn boosheid over dat ik me in de steek gelaten voelde door sommigen en teleurstelling dat er mensen zijn die zakelijk bewust gebruik hebben gemaakt van mijn kwetsbare situatie mag er ook zijn. Mijn verdriet over het verlies van hoe mijn lijf ooit was, mag er zijn. De onzekerheid over of het nu, na 4 operaties in de afgelopen 8 jaar, ook echt klaar is met de endometriose mag er zijn.

Alles mag er weer zijn maar ik koppel geen conclusies, oordelen of betekenissen aan mijn gevoelens en gedachten.

==

Het hebben van gevoelens en gedachten is volkomen normaal en natuurlijk. Tegen gevoelens en gedachten vechten, ontkennen of opleuken door zo het zogenaamd “positief denken” maakt niet dat ze miraculeus verdwijnen. Hiermee creëer je slechts een innerlijk conflict. Het enige wat gevoelens maar ook gedachten echt willen is gezien en erkend worden voor wat ze zijn.

Dit betekent overigens niet dat je je dan voorgoed volledig in de ellende stort en een hekel aan jezelf krijgt. Het gaat erom dat je gedachten en gevoelens leert zien voor wat ze zijn: momentopnames. Onze gevoelens en gedachten bepalen niet onze identiteit, ze zijn niet wie we zijn.

In de yogalessen vergelijk ik onze gevoelens en gedachten vaak met onze ademstroom. Deze komt tot je en gaat weer bij je vandaan. Het leven stroomt letterlijk door je heen. Hetzelfde geldt voor gedachten en gevoelens.

Gedachten en gevoelens zijn dus geen enkel probleem zo lang je er maar geen betekenis, verhaal, oordeel aankoppelt of jouw identiteit eraan ontleent. Je BENT NIET verdriet/boosheid/angst/blijdschap er IS op DIT moment verdriet/boosheid/angst/ blijdschap in jou.

Omdat je negatieve gedachten HEBT wil niet zeggen dat jij ook negatief BENT. Besef dat als je gevoelens en gedachten bevecht/ontkent/beoordeelt/opleukt of ze iets over jou laten zeggen dat je dan vecht tegen de stroom van het leven in jou. Dit is hoe je innerlijke stress creëert en steeds verder bij jezelf vandaan komt te staan.

Ontvang alles wat er op je pad komt; voel wat je voelt, denk wat je denkt, accepteer het volledig zoals het is en zoals het niet is en verander niets. Blijf in het hier en nu door je aandacht bij je adem te houden (je adem gebeurt tenslotte altijd nu) maar laat het daarbij en je zult zien dat de levensstroom je vanzelf weer iets anders brengt.

Besef dat alle verhalen, betekenissen en oordelen die je aan je gedachten en gevoelens koppelt voortkomen uit het verleden of uit angst voor de toekomst. Maar het verleden bestaat niet meer, zelfs het recente verleden, en de toekomst bestaat nog niet, ook al lijkt het heel nabij. Dus is het niet nodig om het verleden of de toekomst ook maar enige waarde te laten geven aan wat er in het hier en nu IS.

Het bijzondere is dat als je niet tegen vecht tegen je gevoelens en gedachten of ze ontkent of opleukt er dan ineens momenten zijn waarop er weer ruimte is voor iets anders. Zo kon ik steeds vaker ook weer intense dankbaarheid voelen voor wat er wel was gewoon hier en nu. Bijvoorbeeld de zorg en steun uit mijn directe omgeving en de vele kaartjes, bloemen, berichtjes, bezoekjes en zelfs cadeautjes uit de meest onverwachte hoeken.

Ik mediteer, wandel, doe ademhalingsoefeningen en beoefen yoga om me te helpen gewoon te zijn bij wat er wel en niet is. Zijn bij wat er NU is geeft me ruimte maar geen “instant happiness”. Sommige momentopnames (gevoelens/gedachten) duren nu eenmaal langer dan anderen. En natuurlijk, zoals je ook hebt kunnen lezen in mijn voorbeeld, gebeurt het regelmatig dat we toch weer in een verhaal, betekenis of oordeel stappen. Zodra je dit opmerkt (bij mij was dat in het voorbeeld het moment dat mijn glas brak) wees dan vriendelijk voor jezelf en breng jezelf terug naar het hier en nu.

Geduld is een schone zaak zei mijn oma al en dat is soms nodig met het leven nemen zoals het is. Maar in mijn ogen is dat de enige manier om te zijn wie je werkelijk bent nu. Het helpt mij om mezelf als een journalist te zien die verslag uitbrengt over wat er gebeurt in en met Annemarie. Zo blijf ik nieuwsgierig naar wat er is en hoe het zich ontwikkelt zonder oordeel. Dus ik ben en blijf benieuwd naar wie ik nu ben en word nu dat er zoveel verandert en leeft in mij.

Het leven verandert continue en het leven stroomt in ons dus wij veranderen continue. Geen enkel gevoel of gedachte staat vast of bepaalt je identiteit als je de levensstroom toestaat door je heen te gaan zonder oordelen, betekenissen of verhalen uit het verleden.

Dus in plaats van het veel gebruikte “Let it go” zou ik willen zeggen “Let it flow”.

Liefs,

Annemarie