Berichten

Hoe ga je met een narcist om?

Soms zijn we in het leven ‘gedwongen’ om contact te (blijven) hebben met een persoon met de narcistische persoonlijkheidsstoornis. Dat kan zijn omdat jullie samen kinderen hebben en er na de relatiebreuk omgang is tussen jullie kind en de narcistische partner of omdat het gaat om je vader of moeder waar je nog bij woont of omdat het een collega is en je je werk te leuk vindt om een andere baan te zoeken. Hoe ga je dan met een narcist om?

Daar zijn gelukkig een aantal methodes voor die jouw leven een stuk makkelijker maken. Ik raad dit niet aan zodat je in een relatie met een narcist kan blijven. Dan moet je zoveel van jezelf inleveren dat ook  deze methodes niet gezond meer zijn voor jou. Zit je in een relatie met een narcist dan is de allerbelangrijkste stap (hoe moeilijk ook): weggaan en nooit meer (écht nooit) terugkeren wat de narcist ook zegt en hoe lief hij/zij ook doet.

Maar ben je dus in de positie dat je niet anders kan dan met een narcist contact houden hou dan de volgende spelregels in gedachten om jezelf te beschermen tegen (nog meer) narcistisch misbruik.

No contact/geen contact

Geen contact op wat voor manier dan ook ,dat houdt in zelf geen contact opnemen maar ook niet reageren als hij/zij contact zoekt.  Neem zijn/haar telefoontjes niet op, lees zijn/haar tekstberichten of e-mails niet en hou de deur dicht als hij/zij aan je voordeur staat. Voor een narcist is alles dringend ook al is dat helemaal niet het geval. Laat je hier niet in meesleuren. Dat is hartstikke lastig, helemaal als je samen jonge kinderen hebt waar de narcist omgang mee heeft. Communiceer duidelijk naar de narcist dat als er echt iets dringends is dat hij/zij je een e-mail kan sturen. Bij het lezen van de e-mail vraag jezelf eerst af hoe dringend dit echt is. Meestal is het niet nodig om te reageren, dus doe dat dan ook niet. Als het écht noodzakelijk is voor de kinderen (stel jezelf altijd eerst die vraag: ‘Is het écht noodzakelijk? Wat voor ramp zou er plaatsvinden als ik niet communiceer’) beperk je antwoord per e-mail tot het minimale, zakelijke contact waarin je geen enkele emotie toont aan hem/haar. Lees de mail flink wat keren over en neem er een aantal dagen voor totdat je echt alle emotie eruit hebt gehaald voordat je het verstuurt of vraag iemand mee te lezen en je daarbij te helpen.

Na enige tijd ‘no contact’ start de tegenaanval. Als ik schrijf na enige tijd kan dat een dag, maanden of zelfs jaren later en alles er tussenin zijn. Eigenlijk kan ik het het beste samenvatten als ik zeg: wanneer het de narcist te lang duurt dat jij niet meer vatbaar lijkt voor hem/haar en vaak komt dit moment voor jou totaal onverwacht. De tegenaanval kan zijn: je overal zwart maken, onder jouw ogen een relatie starten met iemand anders die de hemel in geprezen wordt, de kinderen tegen je opzetten, stalking en bedreiging. Dit kan echt uitlopen tot dagelijkse terreur. Het is van het grootste belang dat je ook dan ‘no contact’ blijft volhouden en geen enkele emotie toont.

Niet reageren

Bij de tegenaanval komt nu: ‘niet reageren’. Afschuwelijk moeilijk. Want narcisten kunnen echte terroristen zijn die de meest vreselijke verhalen over je verspreiden. Dat is enorm vernederend en het liefst wil je de narcist voor eens en voor altijd de mond snoeren. Maar hoe emotioneler jij hierop reageert hoe meer hij/zij dit zal gaan doen. Bij stalking en bedreiging is het een MUST om aangifte te doen bij de politie maar ook absolute een ‘no go’ om dit tegen de narcist te vertellen of op andere wijze te laten zien wat het met jou doet want ook hier zal hij/zij maar al te graag gebruik van maken om jou te manipuleren.

Ga anderen ook niet vertellen hoe het echt zit. Daar rekent de narcist op en hij heeft mensen al zo bewerkt dat wat je ze ook vertelt je hiermee alleen zijn verhaal bevestigt. Dat houdt misschien in dat je mensen kwijt zult raken of dat het contact verandert. Soms stuurt een narcist aan op ouderverstoting; de narcist palmt de kinderen zo in dat ze boos op jou zijn. Dat is vreselijk maar weet dat je nog altijd beter af bent. Alles wat je nu verliest wat je écht dierbaar is valt weer op te bouwen. Kinderen komen vrijwel altijd tot inzicht als ze zonder jou blootgesteld worden aan de terreur van de narcist.

Acceptatie

Leer accepteren dat de narcist ‘gehandicapt’ is als het gaat om inlevingsvermogen. Dat is er gewoon niet. Hij/zij zegt dat te hebben maar heeft dat vermogen gewoon niet. Het is als een blinde vragen eens goed te kijken. Zo lang je denkt dat de narcist zich niet in WIL inleven blijf jij je best doen om hem/haar jouw kant van het verhaal te laten zien. Zodra je inziet dat hij/zij zich niet KAN inleven kun je naar acceptatie toe bewegen. Dat scheelt je bergen aan energie, pijn en valse hoop.

De Grijze Rots (Grey Rock).

De Grey Rock methode is een manier om een narcist zijn/haar interesse in jou te laten verliezen. Het verschilt van ‘no nontact’ omdat je niet het contact vermijdt maar alleen saaie, eentonige reacties geeft. De narcist kan zich dan niet met jou ‘voeden’ en moet ergens anders heen voor drama. Narcisten zijn verslaafd aan drama en conflict en kunnen het niet uitstaan ​​zich te vervelen. Grey Rock is een manier om je bij de narcist voor te doen als een onbevredigend slachtoffer. Deze methode is vooral handig als het gaat om een collega of een familielid die je bijvoorbeeld alleen ziet op verjaardagen. Ook kun je de Grey Rock methode gebruiken om te voorkomen dat je een doelwit wordt. Als je merkt dat je in het gezelschap bent van een narcist: wees saai. Zo lang je zijn/haar jaloezie niet activeert, verdwijn je geruisloos naar de achtergrond.

Als het je lukt om bovenstaande vol te houden verliest de narcist zijn interesse in jou. Dit maakt voor jou de weg vrij naar een gelukkigere toekomst en dat wens ik je van harte!

Liefs,

Annemarie

PS wist je dat mijn boek ‘Monddood – aan een narcist ontsnapt’ verschenen is? klik hier voor meer informatie.

De regen en de paraplu

-Hoe hormonen ervoor zorgen dat je bij een narcist blijft-

Waarom een slachtoffer van narcistische mishandeling bij een narcist blijft is nog steeds heel moeilijk te begrijpen voor veel mensen. Eerder schreef ik in mijn blog: ‘Ga toch bij hem weg’ al over het Stockholmsyndroom of (een term die ook wel gebruikt wordt): traumabinding. Met deze blog wil ik je een inkijkje geven in hoe hormonen hierin een rol inspelen.

Een relatie met een narcist is een relatie waarin je constant wordt aangetrokken en afgestoten. Onderstaande afbeelding van TherapyAid.com laat dit goed zien. Een uitspraak die ik ergens las vat het goed samen: ‘De narcist is je paraplu en de regen tegelijkertijd.’

 

Op het moment dat de narcist gespannen is weet je eigenlijk al dat je je in de gevarenzone bevindt (het plaatje van de bom in de afbeelding). De volgende stap is verbale (waaronder gaslighting waar ik een blog overschreef) of fysieke mishandeling (het vlammetje in de afbeelding). Op het moment dat er een gevoel van onveiligheid ontstaat maakt ons lichaam de volgende ‘stresshormonen’ aan:

Adrenaline is een neurotransmitter en stresshormoon dat in de bijnieren wordt aangemaakt. Door de aanmaak van adrenaline gaat er meer bloed naar het hart en de spieren. Het effect van adrenaline op het lichaam is een snellere hartslag en hogere bloeddruk zodat je fysiek zou kunnen vechten of vluchten.

Noradrenaline is het tweede stresshormoon Noradrenaline is ook een neurotransmitter die in de bijnieren wordt aangemaakt. Dit hormoon heeft ongeveer dezelfde effecten als adrenaline heeft op het lichaam. Door meer bloedtoevoer naar de organen dankzij dit hormoon, gaan de hersenen en het zenuwstelsel sneller werken. Gevolg: je wordt alerter.

Doordat bovenstaande hormonen ons uit balans brengen wordt er nu een ander hormoon aangemaakt:

Cortisol is het derde stresshormoon. Het wordt aangemaakt in de bijnierschors en komt vrij door de aanmaak van adrenaline en noradrenaline. Cortisol vangt de energie, die door de andere hormonen is omgezet, op en zorgt dat het lichaam weer in balans komt. Door de aanmaak van cortisol stijgt de bloedsuikerspiegel, wordt het immuunsysteem tijdelijk uitgeschakeld en wordt de spijsvertering vertraagd. Het is dus bedoeld om ons stressbestendiger te maken maar wel ten koste van ons immuunsysteem en de spijsvertering. Vaak raakt onze slaap verstoord omdat cortisol ook ons slaap-waak systeem regelt en van nature gedurende dag afneemt zodat we kunnen slapen. Cortisol piekt van nature alleen in de ochtend om ons de energie te geven om de dag te starten. Maar bij chronische stress in een relatie met een narcist raakt dit volledig uit balans omdat het op allerlei tijdstippen opnieuw geactiveerd raakt.

Als de narcist dan weer volledig omdraait en je weer overlaadt met spijtbetuigingen, liefde, aandacht en intimiteit (ook wel bekend als love bombing wat ook een vorm van manipulatie is) maak je vervolgens zogenaamde gelukshormonen aan (je bent nu bij het hartje in de afbeelding):

Dopamine is een neurotransmitter en wordt aangemaakt in het bovenste deel van de hersenstam. Dopamine is verantwoordelijk voor beloning gestuurd-gedrag (de spijtbetuigingen en de liefde die je krijgt zijn jouw beloning). Dopamine is het gevoel dat je krijgt als je trots bent op jezelf, je comfort-food eet en als je wint. Dopamine is verslavend doordat het een fijn gevoel is en we dit dus vaker willen ervaren. Ook door het gebruik van drugs wordt er in de hersenen meer dopamine aangemaakt waardoor mensen verslaafd raken.

Serotonine is een complexe neurotransmitter. Serotonine wordt voor 90% in de darmen aangemaakt en voor 10% in de hersenen. Hoge gehalten serotonine zorgen voor een prettige stemming. Het is aangetoond dat de serotonine gehaltes hoger zijn als je voelt dat je geliefd bent.

Oxytocine is een peptidehormoon dat geproduceerd wordt door de hypofyse (in de hersenen). Het hormoon is actief tijdens lichamelijk contact maar ook door fijne gesprekken die een gevoel van verbinding geven. Uit onderzoek blijkt dat oxytocine zorgt voor seksueel en sociaal gedrag.

Het is bewezen dat de cocktail van al deze hormonen dezelfde delen van de hersenen activeren als cocaïne. Van de eerste xtc tot het laatste beetje ontwenningsverschijnselen. Het veroorzaakt echte verslaving, waardoor we steeds terug willen komen voor meer. Vooral dopamine is hier schuldig aan omdat dopamine nog meer geactiveerd wordt als er sprake is van een afwisseling tussen een grote dosering en ontbering van dopamine. Het constant leven met dreigend gevaar verhogen de hormonale niveaus tot een punt waarop de gevoelens, veroorzaakt door de ander, alleen kunnen worden vergeleken met drugsgebruik. Herstellen van narcistische mishandeling is dus hetzelfde als afkicken van drugs: geheelonthouding van de narcist door ‘no contact’ zoals ik uitleg in mijn andere blog. Heel beeldend vind ik onderstaande video die gemaakt is om te laten zien wat verslaving met je doet. Het wordt veel gebruikt in de verslavingshulpverlening om het effect van verslaving te verduidelijken.

Hopelijk geeft dit blog jou als slachtoffer maar ook jouw omgeving meer inzicht waarom je zo lang bij de narcist blijft/gebleven bent. Zoals ze in de verslavingszorg zeggen: ‘Het is niet erg om af en toe terug te vallen als je maar weer opstaat.’ Opstaan in dit geval is de narcist zo veel en zo ver mogelijk uit je leven verbannen.

Liefs,

Annemarie

PS wist je dat mijn boek ‘Monddood – aan een narcist ontsnapt’ verschenen is? Klik hier voor meer informatie.

Herstellen van narcisme volgens de rouwfases

Elisabeth Kübler-Ross (een Zwitsers-Amerikaans psychiater) is beroemd geworden om haar pionierswerk rond de verschillende fasen van rouw. Ze heeft deze vijf fasen: ontkenning, boosheid, onderhandelen, verdriet/depressie en aanvaarding ontdekt. Ik heb gemerkt dat deze ook van toepassing zijn op het herstel van een narcistische relatie. Laten we ze eens stap voor stap doornemen en kijken hoe ze van toepassing zijn op het herstellen van een relatie met een narcist.

Ontkenning

Zolang je in deze fase verkeerd stap je niet snel uit de relatie met de narcist. In deze fase ben je nog flink in zijn of haar ban. ‘Gaslighting’ (nadere uitleg in mijn andere blog): emotionele mishandeling heeft je nog flink in de greep. Je houdt je nog steeds vast aan de momenten dat de narcist wel lief en zorgzaam is en verdoezelt je eigen pijn. Er is sprake van veel zelftwijfel en dit ondermijnt je zelfvertrouwen.

Boosheid

Je begint te vermoeden dat je met een narcist te maken hebt. Je informeert jezelf bijvoorbeeld door een blog als ‘Narcist of niet’ te lezen en komt tot de conclusie dat je wel eens met een narcist te maken zou kunnen hebben. Na soms wel jaren van jezelf afvragen of je gek bent kom je erachter dat je (emotioneel) mishandelt bent. Je voelt de boosheid vanbinnen maar daar kun je naar de narcist niets mee omdat deze je direct terugbetaalt met wederom een portie (verbaal) geweld.

Onderhandelen

Nu je het eigenlijk (bijna) zeker weet dat je met een narcist te maken hebt denk je wellicht dat je hem of haar kunt veranderen. Anderen zeggen tegen je ‘Ga toch bij hem/haar weg.’ (blog) Maar jij denkt dat je de narcist kunt helpen. Maar ook dat je zelf dingen anders of niet moet doen zodat hij/zij je niet langer kwelt. Je hebt immers zijn/haar andere kant ook gezien. Je wil er alles aan doen om de charmante, lieve, zorgzame persoon die hij/zij ooit was weer terug te halen.

Verdriet/depressie

Dan merk je dat niets werkt. Je hebt alles al geprobeerd met de narcist: redelijk zijn, boos worden, verdrietig zijn, smeken etc. Je komt tot de conclusie dat hij/zij nooit zal veranderen en dat doet pijn. Jouw beeld van de relatie is voorgoed kapot en dat maakt je intens verdrietig, zelfs depressief nu er geen gezonde toekomst voor de relatie blijkt te zijn.

Aanvaarding

Je brengt langzaam de moed op om uit de relatie te stappen. Of dit nu een liefdesrelatie, een vriendschap of een werkrelatie is; jij moet zo ver mogelijk bij de narcist weg. Als je dan weg bent merk je dat je nog vaak terugschiet in één of meerdere vorige rouwfases. Dat maakt je vaak kwetsbaar en hier probeert de narcist gebruik van te maken. Stalken, pesten en treiteren maar ook smeken om terug te komen en spijtbetuigingen komen vaak na enige tijd radiostilte van jouw kant op gang. Soms laat je hem/haar toch nog weer even toe in je leven om vervolgens weer alle rouwfases te doorlopen. Totdat je sterk genoeg bent om volledig in ‘no contact’ te gaan. Dit houdt in werkelijk nergens meer op reageren, het liefst helemaal geen contact meer. Als er kinderen zijn gaat dat vaak niet maar dan hou je het op minimaal contact en zeker geen enkele vorm van emotioneel contact. Deze fase valt niet mee. Het is vooral doorzetten en op je tong bijten. Je pijn met anderen en/of een therapeut verwerken. Maar dan komt de opluchting en ga je je leven herinrichten zonder de narcist. Met behulp van therapie verwerk je je trauma’s en (her)bouw je je zelfvertrouwen. Je mag weer zijn wie je werkelijk bent.

Herstellen van narcistische mishandeling kan dus wel degelijk. Ik heb het zelf ook gedaan. Het was niet makkelijk, in mijn geval duurde de hel acht jaar. Ik heb er recentelijk een boek,  Monddood- Onstnapt aan een narcist, over geschreven . Naast mijn autobiografische verhaal  is in mijn boek een katern opgenomen met de feiten achter het verhaal, een onderzoek bij andere slachtoffers en een checklist: is mijn partner een narcist? Uiteraard is dit fijn voor slachtoffers en hun omgeving om te lezen en zo meer inzicht te krijgen. Maar ik richt me ook tot de (jeugd) hulpverlening en politie. Klik hier voor meer informatie.

Liefs,

Annemarie

PS heb je een steuntje in rug nodig van een therapeut die tevens ervaringsdeskundige is? Ik heb nog enkele plekken vrij in mijn praktijk, klik hier voor meer info

 

 

 

 

Narcist of niet?

Ik heb er moeite mee dat het woord narcist tegenwoordig te pas en te onpas wordt gebruikt. De reden waarom is dat dit ervoor zorgt dat échte slachtoffers van mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPS) niet serieus genomen worden waardoor hen de kans op de juiste hulpverlening ontnomen wordt. Het lijkt soms alsof iedereen die niet meer met zijn (ex-)partner door één deur kan hem/haar beschuldigt narcist te zijn. Er is een groot verschil tussen het hebben van narcistische trekjes, die we overigens allemaal in meer of mindere mate hebben, of de ernstige aandoening wat NPS is.

Bij de meeste stellen die ik in relatietherapie sessies zie waarvan de één de ander ziet als narcist blijkt dit niet het geval te zijn. Als het “fout” gaat in relaties is dat vrijwel altijd omdat er bij beide partners pijn zit op het gebied van zich niet gehoord en gezien voelen door de ander. Dit kan dan geïnterpreteerd worden als een gebrek aan empathie waardoor men, na wat te googelen, tot de conclusie kan komen dat de ander narcist is. Veel vaker heeft dit echter te maken met het spreken van andere liefdestalen, het niet durven kwetsbaar te zijn naar elkaar en onverwerkte relatietrauma’s (pijnlijke voorvallen in de relatie die nooit goed uitgewerkt zijn). Zaken waar met goede therapie echt verandering in te bereiken is waardoor je de empathie van de ander weer kunt voelen. Iets wat je nooit zult bereiken met iemand met NPS.

Als we de DSM-5 (een classificatiesysteem waarin internationale afspraken zijn gemaakt over welke criteria van toepassing zijn op een bepaalde psychische stoornis op basis van wetenschappelijke inzichten) ernaast leggen krijg je ongeveer dit: een doordringend patroon van zelfoverschatting over eigenwaarde, vermogens, kennis, belangrijkheid of identiteit, extreme behoefte aan bewondering en gebrek aan empathie, wat al zichtbaar moet zijn op jongvolwassen leeftijd en aanwezig is in uiteenlopende contexten. Het is dus een serieuze aandoening die al ver voordat je in een relatie belandt met iemand met NPS aanwezig is.

In 2022 weten we nog steeds niet precies hoe de aandoening ontstaat. Wel weet men vrijwel zeker dat de oorsprong ligt in een combinatie van nature (erfelijkheid) en nurture (de jeugd, met name het hechtingsproces). Er is daadwerkelijk een afwijking in de hersenen waardoor iemand met NPS ook nooit zal genezen. Er zijn geen medicijnen voor en zeer zelden slaat een behandeling aan. Als deze al aanslaat betekent dat niet genezing maar een bewustwording van het narcistische gedrag en het aanleren van ander gedrag. Maar deze resultaten worden wereldwijd nauwelijks behaald. In eerste plaats omdat de meesten zelf niet ervaren dat ze een probleem hebben. Anderen zijn altijd het probleem. Maar ook omdat empathie niet iets is wat je aanleert maar wat je van nature hebt of niet.

Narcistische mishandeling is zeer diepgaand. Doordat mensen met NPS geen enkele empathie kunnen voelen kunnen ze je op de meest extreme manieren pijnigen, vernederen en manipuleren. Dit hebben ze nodig om hun eigen pijn te “lozen”, hun staat van superioriteit te bekrachtigen en zo hun eigen opgeblazen gevoel van eigenwaarde overeind te houden. Je leest het al: het gaat allemaal over henzelf en het in stand houden van de identiteit die ze voor zichzelf gecreëerd hebben. Ze kunnen zich niet met een ander en diens gevoelens bezighouden. Die ander dient zuiver als middel om hun waanbeelden over zichzelf te laten bestaan. Het aantal slachtoffers is niet gering als je je bedenkt dat er in Nederland naar schatting 1 miljoen mensen met NPS zijn. De meesten hebben meerdere partners in hun leven, dus we spreken over miljoenen en dan hebben we het nog niet eens over de omgeving van het slachtoffer. Slachtoffers komen meestal uiterst getraumatiseerd uit de relatie of zitten er nog middenin en verdienen onze aandacht en steun. Door de uiterst gecalculeerde manipulatie zijn ze vaak zo lang in de relatie gebleven dat ze zichzelf volledig kwijt zijn, niet meer in staat zijn van zichzelf te houden en een gelukkig leven voor zichzelf te creëren. Gelukkig bestaan hier wel uitermate goede behandelingen voor waar hele goede resultaten mee behaald worden. Maar dan is het wel nodig dat slachtoffers van narcistische mishandeling ook als dusdanig (h)erkend worden.

Met mijn boek ‘Monddood- Ontsnapt aan een narcist’ wil ik precies dat bereiken. Allereerst door het vertellen van mijn eigen verhaal. Zodat het duidelijk wordt hoe ver narcistische mishandeling gaat. Maar ook door hulp en inzicht te bieden aan slachtoffers en hun omgeving in het katern waarin ik een duidelijke uitleg geef over narcistische mishandeling en hoe hieruit te komen, onderzoek bij andere slachtoffers en een checklist: is mijn partner een narcist?  Klik hier voor meer informatie. 

Liefs, Annemarie

schaduwzijde

Mijn schaduwzijde

Jaren geleden tijdens mijn opleiding zei een docent: “ik geef nog geen 5 cent voor iemand die alleen maar aardig is”. En direct dacht ik; “ja dat is exact zoals ik het ervaar”. Niemand is alleen maar leuk, aardig, gezellig, sterk en altijd positief. Een ieder dat wel is, ken ik niet echt.

Een prachtige tekst uit de song: Beneath your beautiful van Labrinth en Emile Sandé die me elke keer raakt is: “Would you let me see beneath your beautiful.  Would you let me see beneath your perfect”. Onder ons “mooi” zitten nog zoveel zaken die we als onze schaduwzijde zien. Dingen die het daglicht niet kunnen of eigenlijk mogen verdragen.

Maar pas als ik jouw “schaduwzijde” mag zien, zie ik jou helemaal en word jij dus helemaal gezien. Mag je er helemaal zijn. Laat me jouw schaduwzijde zien dan weet ik wie je echt bent. Misschien is het je boosheid die je maar niet onder controle kunt krijgen, of een depressie die je zo ver naar beneden trekt dat je het licht met regelmaat niet meer ziet? Of is jouw verlangen naar plezier zo groot dat het een verslaving (welke dan ook) voedt?

Ik heb het gevoel dat ik mezelf niet echt kende voordat ik diep durfde te graven in mijn schaduwzijde en het oprecht en met compassie in de ogen kon kijken. Want ook ik heb een schaduwzijde. Achter mijn glimlach zit een serieuze, piekerende soms bezorgde kant. Die verlangt naar alleen zijn en stilte. Achter mijn aardige, vriendelijke, begripvolle kant zit verdriet, een gebroken hart en soms depressieve momenten en stress. Achter de rust die ik uitstraal en waar ik elke dag aan werk zit mijn liefde voor mooie dingen en een hang naar materialisme.

Het gaat er in dit leven niet om dat we onze schaduwzijde “wegpoetsen” en niet aan de buitenwereld laten zien. Want dat betekent dat een deel van jou er niet mag zijn, dat een deel van jou niet oké is. Maar dat ben jij ook. En wat een bevrijding als je er helemaal mag zijn. Wat een opluchting als je van jezelf als geheel mag houden. Zoals in dat andere prachtige nummer: “All of Me” van John Legend. Je schaduwzijde is er niet om ooit “vanaf te komen” maar om er vrienden mee te worden en het te accepteren als een deel van wie je bent. Ik ken mijn schaduwzijde, en jij?

Wat Yoga betreft, hier een korte serie op de plek waar ik helemaal mezelf kan zijn: het strand van Texel. In de video met het geluid van de zee en Beneath your Beautiful op de achtergrond!

Laat jezelf helemaal zien!

Annemarie

zeg maar niets

Ik zeg maar niets

Steeds vaker denk ik: “zeg maar niets”. Steeds vaker zeg ik: “denk maar niets”. Daarna ga ik stoeien met de gedachte of dit dan niet slap is dat ik niets denk en zeg. Het maakt dat ik steeds minder vaker “een mening heb” en dat is maatschappelijk gezien niet zo geaccepteerd. Waar ik het over heb? Over: Oordelen.

Nog niet zo lang geleden zag ik op Facebook de volgende uitspraak voorbij komen: “You know my name, but you don’t know my story”. Dit raakte me. Het is namelijk iets wat ik vaak in mijn leven ben tegengekomen. Mensen hebben vaak een oordeel over mij (gehad), een oordeel wat ze baseren over iets wat ze denken te zien. Er zijn periodes dat mijn leven hierdoor allerminst makkelijk te noemen is geweest. Wellicht is dat hetgeen waardoor oordelen voor mij steeds moeilijker wordt. Ik ken de andere kant van de medaille.

We doen het natuurlijk allemaal en vaak ook onbewust. We denken iets te zien bij een ander of in een situatie (let op ik gebruik hier bewust: we denken iets te zien) en hup dat moet in een hokje geplaatst worden. We zien bijvoorbeeld een gezette vrouw ongezond voedsel eten en denken: “ja, zo is het gekomen, daarom ben jij dik”. Dik vinden we dan niet goed of niet mooi of niet gezond of blijken van niet gedisciplineerd genoeg zijn en als we niet uitkijken, gaan we ook nog in veroordelen: “Eigen schuld dus!”

Waarom doen we dat? Want is dat wel zo? We kennen haar niet en wellicht eet de persoon in kwestie al haar hele leven gezond en staat ze zichzelf vandaag even iets ongezonds toe (doen we dat niet allemaal weleens?) of lijdt ze aan een ziekte of is het simpelweg iemands genetische bouw of wellicht is eten de enige troost in haar leven. Iemand dik vinden is ook al zoiets, want dat is erg relatief en subjectief. Objectief gezien kun je eigenlijk alleen maar zeggen dat één dikker of dunner is dan de ander en dat betekent verder niets.

We oordelen omdat het voor ons denken makkelijker is. We hebben bepaalde normen en waarden ooit opgedaan en als iets daar binnen valt dan past het in dat hokje. Maar we doen het ook vanwege de vergelijking met onszelf. Want als je je op een bepaald gebied niet zeker over jezelf voelt dan helpt het om anderen als slechter te zien. Het geeft ons even een beter gevoel over onszelf.

Ook mijn werk als therapeut maakt dat ik steeds minder vaak een mening heb. De verhalen van een cliënt zijn zo veel interessanter, belangrijker dan een oordeel. Het bijzondere aan mijn werk vind ik dat iedere cliënt een eigen verhaal, een eigen waarom heeft en dat ik daar naar mag luisteren. Mocht ik toch een oordeel over een cliënt hebben die bij me binnenkomt valt deze eigenlijk direct weg als ik zijn of haar verhaal hoor. Dat is precies wat mist bij een oordeel op het eerste gezicht. Het verhaal erachter. Als we dat niet kennen, dan kan ons hoofd er een verhaal van maken en er dus een oordeel over hebben.

ik zeg maar niets blog foto

Is het erg om een oordeel hebben? Dat kan inderdaad heel erg zijn. Mensen die vanuit een oordeel veroordeeld worden hebben het zwaar. Ze worden buiten de groep geplaatst en raken in een isolement. Als je weet dat “erbij horen” een primaire behoefte voor mensen is dan weet je ook dat er niet bij horen diep in iemands ziel raakt.

Kinderen uiten hun oordeel vaak sneller dan wij. We noemen dat dan pesten. Met alle social media van deze tijd kan dit heel grootschalig worden. Steeds meer schrijnende verhalen bereiken ons dan ook via de media. Maar ook die berichten die de media niet halen zijn schrijnend, want opgroeien in een sociaal isolement draag je de rest van je leven bij je. Het vernietigt je zelfbeeld. In mijn praktijk zie ik zo vaak volwassenen die als kind gepest zijn. Soms wel meer dan 30 jaar geleden en daar nog elke dag last van hebben. Alleen maar omdat anderen een oordeel hadden.

Maar ook wij als volwassenen kunnen er wat van. Wij uiten het wellicht niet altijd zo direct als kinderen. We houden het wellicht voor ons, maar wel bij ons. Want hoe klein het (voor-)oordeel ook is, het is een label dat je nu aan die persoon gegeven hebt. De volgende keer dat je die persoon ontmoet reageer je (onbewust) vanuit dit label en kom je zo nooit achter het verhaal van deze persoon en zal het contact zich dus ook nooit verdiepen.

Op internet zijn volwassenen vaak zelfs nog erger dan kinderen. Oordelen over bekende en onbekende mensen die (meestal ongevraagd) in het nieuws terecht komen zijn vaak zo beledigend en mensonterend dat ik al enige tijd de reacties op nieuwsberichten mijd. Zelfs “gewone” posts op social media kunnen hele sterke oordelen opleveren. Kennelijk maakt de anonimiteit van het internet dat mensen zich vrij voelen om anderen openlijk te veroordelen. Mijn gedachte is dan: niet reageren kost minder tijd en energie en laat de ander in zijn waarde.

En wat doet het feit dat we weten dat als wij oordelen over anderen hebben, zij die dus ook over ons hebben met ons? Oordelen waar we geen invloed op hebben, net zo min als de mensen waar wij oordelen over hebben invloed hebben op onze oordelen simpel en alleen omdat we het verhaal niet willen horen? Bij veel mensen zorgt dit er voor dat ze zichzelf niet meer durven zijn. Proberen te voldoen aan het beeld waarvan ze denken dat de ander graag wil zien. Jezelf openstellen en kwetsbaar zijn is net zo moeilijk als het niet (ver-)oordelen van anderen.

Oordelen is niet makkelijk af te leren, zeker niet omdat het vaak onbewust en zo snel gaat. Maar het is zeker niet onmogelijk. Het begint bij het oprecht geïnteresseerd raken in het verhaal achter de mens, diens verhaal aanhoren met een open mind en aanvullende vragen stellen. Dan kun je je eventueel (en uiteraard mag je daarbij ook je onderbuik gevoel , niet je hoofd, mee laten tellen) een mening vormen.

Máár vraag jezelf ook eens af waarom het eigenlijk zo nodig is om altijd een mening te hebben. Daarnaast: wees ook eens aardig voor jezelf. Laat oordelen over jezelf los. Wees wie je bent, niet wie je vindt dat je zou moeten zijn. Wees kwetsbaar, vertel jouw verhaal. Dat lucht op en maakt ruimte. Ruimte voor jou maar ook voor een ander en diens kwetsbaarheid en verhaal.

De Yogahouding de Duif, Eka Pada Rajakapotasana kan hier goed bij helpen. Fysiek opent de houding het bekken en de onderrug en stretch je het been en de bilpieren. Omdat het bekken in de Yoga wordt gezien als het huis van onze gevoelens helpt dit je mentaal om oude gevoelens en oordelen los te laten. Laat los en geniet van de ruimte die het je geeft!

Open mind, warm heart!

Annemarie

Los van je verleden

Het begint met iets pijnlijks in ons verleden. Het kan een moeilijk voorval zijn of een groot of klein verlies. Misschien iets wat we nooit als belangrijk hebben gezien. Maar wat het dan ook was, het heeft een effect op ons gehad. We hebben het persoonlijk opgevat. We hebben het een betekenis over onszelf gegeven. Voorbeelden: ik ben niet goed genoeg, slim genoeg, mooi genoeg, dun genoeg, belangrijk genoeg, aantrekkelijk genoeg etc. etc. We hebben deze leugen naar binnen getrokken en het een waarheid gemaakt en dus tot een belangrijke overtuiging gemaakt. Maar dit gaat op een totaal onbewust niveau.

Soms kunnen kleine gebeurtenissen je hele leven bepalen. Bijvoorbeeld: je moeder is te laat bij school om je op te halen. Op dat moment geef je er de betekenis aan: ik ben alleen, ik moet mezelf redden. Als dat je overtuiging wordt kun je je leven er op richten om zo onafhankelijk mogelijk te zijn. Als dat lukt geeft dat enerzijds een prettig gevoel maar anderzijds voel je je nog steeds alleen van binnen. Dan ga je proberen iets op te lossen dat niet aan de buitenkant opgelost kan worden want het is een leugen vanaf het begin. Als je nu om je heen kijkt ben je niet alleen, het is een overtuiging die je ooit zelf verzonnen hebt en er onbewust voor gekozen hebt er in te blijven geloven.

Voor mijzelf heeft de scheiding tussen mijn ouders mij een rare overtuiging opgeleverd. De overtuiging: ik heb gefaald, ik ben niet goed genoeg. Als 15-jarige was ik er namelijk van overtuigd dat ik hun problemen kon oplossen. Niet omdat mijn ouders vonden of gezegd hebben dat ik hun problemen op moest lossen. Dat was wat ik zelf was gaan geloven. Dat deze overtuiging een mission impossible was zag ik later als volwassene natuurlijk ook wel in, maar toch bleef ik maar mijn best doen om problemen tussen/van mensen om te lossen. Onbewust wilde ik bewijzen dat ik het wel kon en dat ik dus goed genoeg was. Dat leverde me tijdelijk een goed gevoel op als het lukte maar als het niet lukt voelde ik me knap waardeloos. Daarnaast droeg ik ook verantwoording die niet van mij was. Gelukkig heb ik dit inzicht tijdens mijn opleiding tot therapeut gekregen en  mijn overtuiging kunnen omkeren. Een dergelijke overtuiging is namelijk een hele lastige, helemaal voor een therapeut.

Soms gaat het om een zeer traumatische gebeurtenis. Bijvoorbeeld: je ziet op 8-jarige leeftijd hoe je moeder aangevallen wordt. Dat is traumatisch en dat zoiets impact heeft is logisch. Echter als je er vervolgens de betekenis aangeeft dat je niet veilig bent kun je je hele leven verraden, bedondert en verlaten voelen.

Ik heb in de afgelopen jaren de meest vreselijke verhalen van cliënten gehoord, die de meest afschuwelijke dingen meegemaakt hebben. Dat is natuurlijk verschrikkelijk en mijn sympathie gaat naar hen uit, maar het is belangrijk dat je de rest van je leven weer gelukkig kunt zijn. Ik probeer ze dus in te laten zien dat wat ze meegemaakt hebben niet meer bestaat. Het is in het verleden en heeft geen betekenis meer in het hier en nu. Het enige wat het nu nog over jou zegt is dat je het overleefd hebt.

Wat gebeurd is, is absoluut gebeurd. Het was echt. Het heeft echter geen betekenis meer in het hier en nu. Het enige wat nu nog bestaat is de omschrijving ervan en de betekenis die je er aan gegeven hebt. Zelfs als het je lichamelijk beschadigd heeft, je lichaam wordt uiteindelijk weer neutraal. Je cellen regenereren en het lichaam vindt zichzelf opnieuw uit. Dit gebeurt ongeveer elke zeven jaar. Maar ons hoofd, de betekenis die we aan het trauma gegeven hebben, houdt het trauma in stand.

Op enig moment hebben we allemaal een keer gedacht: ik ben helemaal alleen, ik ben niet veilig, ik ben raar, ik ben geen liefde waardig, ik ben stom etc. Je hebt jezelf beoordeeld en sinds die tijd geleefd met de overtuiging: dat is wie ik ben. Maar dat is niet wie je bent, dat is wat je zelf verzonnen hebt.

Op enig moment in mijn leven realiseerde ik me (toen ik me weer eens midden in een mission impossible bevond) waar ik deze overtuiging vandaan had gehaald en dat mijn overtuiging totale onzin was. Wat een bevrijding! Ik hoefde niet ieders problemen meer op te lossen

Begin je leugen uit te dagen door het verhaal wat je onderuit haalt onder ogen te zien. Misschien heb je er al een idee bij wat het voor jou is nu we het er zo over hebben. Het ligt in een gebied van je leven waarin je je vreugdeloos en zonder kracht voelt, waarin je je berust hebt: dit is gewoon zoals het is. Je hoeft niet ver te zoeken, want het ligt voor je neus. Je moet het alleen willen zien. Als je zegt dat je niet weet wat de oorsprong van het verhaal is…. Je weet het wel!  Het kan iets ogenschijnlijk onbenulligs zijn zoals je ouders die tegen je schreeuwden omdat je iets verkeerd deed of een kind wat een opmerking plaatste dat er toe geleid heeft dat je een oordeel over jezelf geveld hebt.

De tweede stap is een nieuwe manier van “zijn” te verklaren. Door voor jezelf uit te spreken wat je vanaf nu over jezelf wilt geloven. Bijvoorbeeld: “mijn nieuwe manier van in het leven staan is dat ik alles mag proberen”. Of voor mijzelf: “mijn nieuw manier van in het leven staan is dat ieders probleem zijn of haar eigen verantwoording is”.

In de Yoga video zie je de Zittende Twist (Ardha Matsyendrasana). In deze houding masseer en ontgift je al je buikorganen, vergroot je de flexibiliteit van de wervelkolom en versterk je je buikspieren. Laat het ontgiften doorwerken in je hoofd en ontdoe je van het verleden.

Creëer je eigen leven!

Annemarie

relatietherapie

Ik mis je zo!

De vakantie is weer in zicht en op sommigen plaatsen reeds begonnen. Mijn ervaring is dat tijdens en net na de vakantie (net als in januari overigens) het aantal relatietherapie aanvragen stijgt. Tijdens de vakantie, als we letterlijk dichter bij elkaar zijn voor een aantal dagen of weken, wordt de problematiek die er al is vaak uitvergroot en gaan stellen de noodzaak tot relatietherapie ervaren.

Mijn respect en waardering voor ieder stel dat relatietherapie aangaat is erg groot. Daarmee zeggen ze onbewust tegen elkaar: “Wat wij samen hebben is belangrijk voor me. Ook al gaat het nu niet goed ik ben bereid er voor te vechten”. Chapeau!

Veel mensen denken dat relatietherapie toch niets uithaalt en helaas is dat in veel gevallen zo. Meestal wordt tijdens relatietherapie gekeken hoe een stel met elkaar communiceert en hoe ze dat kunnen veranderen. Deze techniek werkt vaak prima als je op de bedrijfsvloer een team beter wilt laten samenwerken (hoewel er ook hier vaak meer speelt). Maar als binnen relatietherapie de diepgaande emoties die onder de communicatie liggen niet geadresseerd worden dan verandert er weinig en voel je je nog steeds in de kou staan. Anders met elkaar communiceren, zal hierdoor dan ook maar van korte duur zijn.

Koud van binnen voel ik me als ik naar ze kijk. Wat zou ik ze allebei graag een dikke knuffel geven en ze zeggen dat alles goed komt. Zoveel pijn, zoveel verdriet en zoveel eenzaamheid. De stellen die tegenover mij plaatsnamen in de afgelopen jaren waren ooit zo verliefd, hadden gepassioneerde seks, vertelden elkaar wat ze in elkaar bewonderde en knuffelden veel. Nu lijkt dit alles weg en lijkt er alleen nog maar pijn te zijn. Als ik ze zeg dat ik hun pijn zie en voel kijken ze mij en elkaar verbaasd aan. Ze lijken mij te zeggen: “heeft mijn partner ook zo’n pijn dan?”.

In de romantische liefde draait alles om hechting en emoties. Het gaat mis in relaties wanneer we ons niet meer veilig voelen bij die ander. Als onze geliefde niet langer de schuilplaats in ons leven is, omdat het lijkt dat die ander emotioneel niet meer beschikbaar is. Je wordt dan in het diepst van je ziel geraakt. Dan ontstaat er paniekvoetbal in de vorm van verwijten over en weer of het terugtrekken van één of beide partners.

Aan de buitenkant lijken ze alleen nog maar boos of afgesloten, maar hun pijn en vooral ook hun angst zijn bijna tastbaar. Hun uiterlijke boosheid en afgeslotenheid maakt de relatie nog onveiliger en versterkt de verwijdering. Stellen doen hun best om elkaars bedoelingen en narigheid te begrijpen, maar de woorden die ze kiezen gaan voorbij aan wat er werkelijk speelt. Waar het werkelijk om gaat is dat ze zich niet meer veilig voelen bij elkaar.

Wat ik zie is dat beide partners hetzelfde willen. Ze willen terug naar die veiligheid, die koestering die ze ooit voelden. Eigenlijk hoor ik ze roepen: “ik mis je zo!” en willen ze elkaar vragen: “kan ik nog op je rekenen en je vertrouwen? Ben je er voor mij, ben ik belangrijk voor je” en “heb je mij nog nodig en vertrouw je mij?”

Woede, kritiek, eisen of terugtrekken het zijn eigenlijk allemaal noodkreten naar die ander. Een roep om weer dichtbij te komen. Al die “gevaar” signalen maken wel dat ze allebei zó bang zijn dat de echte boodschap niet aankomt.

Vanaf dat moment wordt mijn doel de partners zich weer veilig bij elkaar te laten voelen, zodat zij zich opnieuw kunnen koesteren in elkaars liefde. Als we ons veilig voelen kunnen we beter omgaan met de onvermijdelijke wonden die onze partner onbedoeld veroorzaakt en hebben we minder de neiging om ons agressief en vijandig op te stellen als we pijn ervaren.

We ervaren allemaal wel een vorm van angst als we een meningsverschil of botsing hebben met diegene die zo belangrijk voor ons is. Als je je veilig voelt in de relatie is dat maar een tijdelijk dipje. Dan ebt de angst makkelijk weg omdat we beseffen dat er geen bedreiging is en onze partner ons gerust stelt als we daarom vragen. Hoe veiliger we ons bij elkaar voelen, hoe beter we op onszelf en onafhankelijk kunnen zijn.

Maar hoe reik je dan wel uit naar je partner als hij/zij zo ver weg of zo boos lijkt? Als ik ze vraag om mij over hun begintijd te vertellen, hoe ze elkaar ontmoetten en hoe ze verliefd werden komt er ineens weer zachtheid en liefde op hun gezichten. Ze zijn in gedachten allebei in een tijd waar ze zich heel goed en veilig bij elkaar voelden. Dan weet ik daar de reis terug begint naar elkaar. Hun harten mogen zich weer voor elkaar openen.

De Yoga “hart opener” Anahatasana (Anahata betekent onbeschadigd/ongekwetst) geeft je weer ruimte in het hart van je hart. Deze houding wordt ook wel het smeltende hart genoemd. Fysiek stretcht het de borst, schouders en rug en geeft ruimte aan je fysieke hart. In de video (met instructies dit keer) een korte hart openende serie.

Liefs, Annemarie

 

De naakte realiteit

Elke dag gebeurt er van alles in je leven. Goede dingen, minder goede dingen en neutrale zaken. We hebben iedere dag ook interacties met anderen variërend van leuke inspirerende contacten tot de alledaagse contacten. Op zichzelf staand hebben deze situaties geen emotionele lading. De uitdaging begint wanneer wij deze situaties en interacties een betekenis gaan geven.

Wij creëren allerlei verhalen over de dingen die gebeuren: wat het zegt over ons, onze relaties, onze status, enzovoorts. Deze verhalen worden een zware last die we met ons mee dragen. Ze creëren stress en ongemak en mogelijk na jaren en jaren zelfs ziekte.

Een versterkende vraag in iedere uitdagende situatie is: Kun je het verschil zien tussen wat er in de realiteit gebeurd, de naakte realiteit, en het “drama” wat je zelf er omheen gecreëerd hebt wat het waarde en emotionele lading geeft. Een stap verder: kun je die verhalen loslaten, wetend dat de betekenis en de lading die je er aan gegeven hebt je blokkeert?

Een tijdje geleden hielp ik een vriendin, althans (en let op) ik dacht dat we vriendinnen waren. Omdat ik dacht dat we vriendinnen waren deed ik wat ik normaal altijd doe voor mijn vrienden. Ik luister, steun, troost, deel, adviseer en help. Ik gaf haar mijn vriendschap in een voor haar moeilijke tijd. Haar moeilijke tijd en ook onze “vriendschap” duurde ongeveer twee jaar. Toen ze echter in rustiger vaarwater kwam verbrak ze het contact abrupt. Ik was niet langer nodig. Ze had van mij gekregen wat ze nodig had en dat was voor haar voldoende. Ik was op zijn minst gezegd in de war. Dit voldeed niet aan mijn verwachtingen en ik voelde me gebruikt, verdrietig en teleurgesteld. Toen liet ik het ook nog iets over mezelf zeggen. “Leuke” dingen als: ik ben niet goed genoeg, ik hoor er niet bij, ik ben niet belangrijk (let op 3x het woord “ben”, dit gaat dus over mijn “zijn”).

We leven ons volledige bestaan vanuit ons eigen oogpunt. Eigenlijk hebben we niet eens een oogpunt. We zijn een oogpunt. Dat is hoe zeker we zijn in ons geloof dat we de waarheid zien. We dragen verschillende “brillen” door welke we onze wereld ervaren, nooit beseffend dat het “de bril” is die bepaald wat we zien. De bril geeft ons een tunnelvisie waardoor we slechts een paar aspecten van de realiteit of situatie zien. We zien de wereld niet in zijn geheel en we zien “de bril” niet. We zien alleen wat “de bril” ons laat zien. Je ziet het leven niet zoals het is. Je ziet het leven zoals jij bent.

Terugkijkend naar mijn eigen situatie waren er wel degelijk talloze signalen hoe zij onze relatie werkelijk zag. Ik keek echter door mijn eigen bril, zag een vriendschap en had daarbij behorende verwachtingen.

Onze hersenen geven betekenis aan alles wat gebeurd is in het verleden of wat we geloven dat zal gaan gebeuren in de toekomst en dat wordt ons verhaal. We houden van onze verhalen, want die vertellen ons wie we zijn. Een enorme grote schoonmaak en bevrijding vinden plaats als we gaan zien dat niets in het leven betekenis heeft behalve de betekenis die we er zelf aan geven.

Bijvoorbeeld: “Mijn baas was niet blij met mijn werk aan een project en nu moet ik het opnieuw doen”. “Mijn partner was te laat voor onze afspraak”. “Ik ben te laat met het insturen van mijn belastingaangifte”. Als je blijft bij deze feiten dan ervaar je de ruimte en kun je in het hier en nu blijven, zodat je kunt kiezen hoe je reageert. Je kunt kiezen om je werk aan het project te veranderen, je partner vragen of er file was onderweg of iemand die meer van belastingen weet dan jij om raad vragen. In plaats van automatisch in fantasieverhalen te verdwijnen als: “ik word ontslagen, mijn partner respecteert mijn tijd en gevoelens niet, ik ben een ongelooflijke malloot die in de goot belandt”.

De zware betekenis die je aan je ervaring toekent is de wortel van jouw stress. Iedereen doet het; niemand is hier vrij van. Het leven gebeurt en automatisch beland je in verhalenland. Besef dat je in een wereld leeft vol met opgeblazen verhalen. Dat is de reden waarom je zo moe bent. Zoals Buddha zei: Pijn is onvermijdelijk, maar lijden is een keuze.

In mijn eigen situatie heb ik afstand genomen en besloten de naakte realiteit onder ogen te zien en de door mij gecreëerde bril af te zetten. Pijn heb ik zeker gevoeld maar ik heb gekozen om er niet onder te lijden. Uit deze twee jaar heb ik de mooie momenten gepakt en bewaard. Het laatste wat ik mijn “vriendin” gezegd heb is dat ik haar met liefde bijgestaan heb en dat blijft zo met of zonder bril.

In de Adelaars houding (Garudasana) verscherpt de focus als het scherpe oog van de adelaar zodat je vrij raakt van “jouw bril”. Tegelijkertijd versterkt het je armen, benen, enkels en knieën en geeft het ruimte tussen de schouderbladen. Uiteraard verbetert het ook je balans!

Zie de naakte realiteit en laat alle drama los!

Annemarie

 

Gelijk hebben

“Holding on to anger is like grasping a hot coal with the intent of throwing it at someone else; you are the one who gets burned”. – Boeddha

Kortom; als je je vastbijt in je boosheid doe je jezelf pijn. Als je jezelf werkelijk vrij wilt voelen zal je oude rommel, zoals verwijten en boosheid moeten opruimen en tegelijkertijd het hier en nu moeten accepteren.

In mijn praktijk spreek ik wekelijks met stellen die ooit straal verliefd op elkaar waren. Er was een tijd dat ze elkaars hand vasthielden, elkaar verliefd in de ogen keken en dat nabijheid van die ander alleen al voldoende was om zich gelukkig te voelen. Nu kijken ze elkaar verbitterd aan, als ze al oogcontact maken. Ze zijn boos, die ander wil niet luisteren. Ze weten allebei zeker dat ze gelijk hebben en dat die ander de schuldige is. Weg zijn al die jaren die ze samen deelden in passie met of zonder kinderen die ze samen kregen en opvoedden. Ze spreken niet meer met elkaar maar wel over elkaar en hoe die ander het allemaal verkeerd ziet.

Je gevoelens uitspreken, in het hier en nu staan en de waarheid zeggen maakt dat je wereld vol van ruimte, vrede en mogelijkheden wordt. Maar een zeer belangrijk onderdeel hiervan is ook de behoefte om gelijk te hebben op te kunnen geven. We laten zoveel energie gaan naar gelijk hebben of krijgen. Bijna alle conflicten komen voort uit het feit dat mensen bevestigd willen krijgen dat ze gelijk hebben. Als we hier niet zo mee bezig zouden zijn, dan zou het ons niet zoveel doen als andere mensen iets denken of doen wat niet past bij onze overtuigingen. Haat en wrok ontstaan vanuit ons gevoel verkeerd te zijn behandeld. De meeste ruzies gaan eigenlijk over vanuit wiens perspectief de waarheid is.

Mensen vragen mij wel eens hoe het komt dat mijn partner en ik bij elkaar zijn terwijl we zo verschillen. Inderdaad op een aantal punten denken wij heel anders (gelukkig hebben we ook veel gemene delers hoor :-))  Uiteraard zijn ook wij met enige regelmaat boos op elkaar, raken we een kwetsbaar punt bij die ander, maar we blijven niet boos (althans niet lang). Op de een of andere manier gaat het bij ons redelijk natuurlijk om te accepteren dat er meer dan één waarheid is en dat de onze waarheden niet altijd synchroon lopen.

Yoga is zo’n voorbeeld: voor mij betekent Yoga een manier van leven, genieten, tot rust komen en tot mezelf komen. Voor mijn partner is het meer een soort sport. Dat hij überhaupt ooit in mijn lessen terecht is gekomen beschouw ik al als een wonder. Ik heb het hem nooit gevraagd en had het ook nooit van hem verwacht. De docent die mij opgeleid heeft tot docent weet waarschijnlijk tot de dag van vandaag wat hij zei na mijn afstuderen (hij was mee als proef leerling voor degenen die die dag afstudeerden). Hij zei: “dit heb ik gedaan voor mijn vrouw maar het was eens maar nooit weer”.

Maar goed hij doet inmiddels regelmatig mee en maakt ook echt vorderingen. Yoga is echter voor hem een soort sport, noodzakelijk voor het onderhoud van zijn lichaam. Hij vindt het niet echt heel leuk maar het is praktisch en effectief. Ik vind dat prima (overigens niet alleen voor hem maar voor een ieder die er voor kiest om Yoga zo te ervaren) en hij vindt het prima dat het voor mij iets heel anders is. Hij gunt het me en stimuleert me om het te doen omdat hij weet dat het me goed doet. Dat maakt het voor mij ook makkelijker om het hem op zijn manier te laten beleven. Het is niet nodig voor mij om hem (of wie dan ook) te overtuigen van wat ik vind dat Yoga “zou moeten zijn” want ik weet dat dat mijn waarheid is.

Wat zou er gebeuren als we de behoefte gelijk te hebben op zouden geven? Waarschijnlijk denk je nu: “ja, wacht eens even dat betekent dat je zegt dat die ander altijd gelijk heeft en dat je hem of haar een excuus geeft voor zijn of haar gedrag”. Dat is niet wat ik bedoel. Ik bedoel dat er een andere manier is om er naar te kijken waar je veel meer aan hebt. Je gevoelens uitspreken, de ruimte geven is iets anders dan gelijk hebben. Als je iets zeker weet en je zet je hakken in het zand dan is er geen ruimte voor zelfonderzoek/-reflectie. Er ontstaat geen mogelijkheid om dingen over jezelf te leren of andere mogelijkheden te ontdekken die je nog niet eerder had gezien.

Want wat kost het je om gelijk te hebben of te krijgen? Het antwoord op deze vraag is meestal: relaties, rust in je hoofd, gevoel van vrijheid, liefde, en echte kracht. We krijgen de genoegdoening van gelijk hebben, maar ja…… wat levert dat je echt op?

Als je vindt dat je ouders het niet goed hebben gedaan in je jeugd en je veroordeelt (in gedachten) ze daar nog steeds voor. Wat kost dat jou en wie doe je echt pijn?

Als je feedback krijgt, gecorrigeerd wordt of advies krijgt, wat doe je dan? De meesten van ons gaan zichzelf direct verdedigen. Vaak komt de kritiek binnen als “ ik ben niet goed genoeg” om vervolgens te gaan naar; “ik kan ook niets goed doen”. Dat doet pijn. Als die pijn niet naar binnen schiet en zich daar gaat zitten wreken gaat het naar buiten. Dan draaien we het om. Die andere persoon ziet het verkeerd of je legt uit waarom je het zo gedaan hebt, verzint excuses of je gaat in de directe aanval.

Angst huist achter dit alles. We voelen ons bedreigd. Gelijk willen hebben is geboren uit angst. We houden ons vast aan ons gelijk, omarmen onze angst. Hier zit geen enkele kracht in. Oorlogen gaan over wie er gelijk heeft. Hoeveel mensen hebben er al jaren niet gesproken met hun familie omdat ze weten dat ze gelijk hebben? Als je dat soort woede bij je draagt vraag jezelf dan af wie je eigenlijk pijn doet. Het is alsof je zelf vergif drinkt en wacht tot de ander sterft. Je hoeft echt geen grote vrienden te worden met de mensen die je geraakt hebben maar geef de woede en het gelijk willen hebben op, omwille van jezelf!

Als je in het hier en nu staat en werkelijk kijkt naar wat er gebeurd is, kom je er meestal achter dat de persoon waar je boos op bent niet echt gedaan heeft wat je hem/haar verwijt. Dat wat de ander gedaan heeft (hoe traumatisch ook) veroorzaakt niet de pijn die je van binnen voelt. De pijn die je voelt komt van jouw interpretatie. Misschien herinnerde het je aan iets pijnlijks uit het verleden, was je angstig of voelde je je bedreigd. Je denkt dat jouw standpunt de enige waarheid is, maar waarom zouden er niet meerdere waarheden kunnen zijn die allebei even waar zijn? Of zoals de Amerikanen zeggen: Let’s agree to disagree.

De driehoekshouding (Trikonasana) geeft je alle ruimte in je lichaam om boosheid los te laten. Je voelt goed je twee voeten aan de grond waardoor je in het hier en nu wordt gehouden. Fysiek versterkt het je rug, je benen en buikspieren en verlengt het de hamstrings. Bekijk het filmpje en….

Laat het gaan en geniet van de ruimte die het je geeft!

Annemarie