Onzichtbare ketting

‘Geloof je mij Annemarie?’ zijn donkere ogen kijken me doordringend aan terwijl hij me dit in een uur tijd voor de derde keer vraagt.
‘Met heel mijn hart,’ antwoord ik hem.
Tranen wellen op in zijn ogen. ‘Niemand gelooft me. Ik ben overal al voor hulp geweest. De politie, (jeugd-) hulpverlening, advocaten en psychologen. Geen van allen geloven dat mijn vrouw me mishandelt, kleineert en dreigt met het ontvoeren van ons kind. Ik kan nergens heen.’
‘Ik geloof je. Sterker nog ik heb in jouw schoenen gestaan.’ Ik zou hem willen omhelzen en troosten maar dat is niet te doen gebruikelijk in mijn vak. Maar ik zie dat mijn woorden al een troostend effect op hem hebben. Erkenning is zo essentieel voor ons allen. Gehoord worden, gezien worden is zo helend al verandert het natuurlijk niets aan zijn verschrikkelijke situatie.

Vandaag is het 5 mei en vieren we onze bevrijding en wat een geschenk het is dat we in dit land in vrijheid kunnen leven. We mogen uitkomen voor onze mening, hebben recht van spreken en hoeven niet in angst voor ons leven te leven.

Toch zitten veel mannen en vrouwen gevangen, vastgebonden aan een onzichtbare ketting. Ze leven dagelijks in angst, soms zelfs voor hun leven. Ze worden psychisch en in sommige gevallen ook lichamelijk mishandeld, gehersenspoeld en bedreigd. Ze zijn gevangenen in een spreekwoordelijke gevangenis. Gegijzeld door iemand die ooit tegen hen zei dat ze van hen hielden en nu de hel op aarde voor ze gecreëerd heeft. Maar niemand die het ziet of weet. Deze strijders gaan onopgemerkt door het leven, monddood gemaakt door degene die ze liefhebben of hadden. Ze strijden vaak zonder enige steun voor hun kinderen. Kinderen die net als zij gevangenen zijn. Kinderen die ingezet worden door hun narcistische partner voor diens eigen belang.

Het is tegenstrijdig wat ik hier schrijf want ja, we leven in een vrij land en in theorie zou bovenstaande man dus uit zijn gevangenis weg kunnen lopen. Maar voor slachtoffers van narcistische mishandeling gaat die vlieger niet zomaar op. Ten eerste heeft er zoveel gaslighting (een hersenspoeling methode die ik in een ander blog nader uitleg) en vernedering plaatsgevonden dat het slachtoffer zichzelf, de eigen identiteit, volledig is kwijtgeraakt waardoor slachtoffers onzeker over zichzelf en hun kunnen zijn geworden. Maar daarnaast is er ook nog de constante dreiging. Doordat narcisten hun slachtoffers in die eerste overweldigende mooie periode van het begin van de relatie onopvallend maar uiterst gecalculeerd bestudeerd hebben kennen ze precies hun angsten en kwetsbaarheden. Hier maakt een narcist maar wat graag gebruik van. De bedreigingen lopen uiteen van het afnemen van de kinderen, het slachtoffer of diens dierbaren iets aandoen, ervoor zorgen dat het slachtoffer de baan of reputatie kwijtraakt tot ervoor zorgen dat het slachtoffer financieel volledig aan de grond raakt. De narcist dreigt niet alleen maar doet dit ook. Slachtoffers die al eerder geprobeerd hebben weg te komen bij een narcist hebben dit al ondervonden.

Het wrange is dat de buitenwereld hier vrijwel altijd niets van merkt. De narcist is vaak of een charmante, intelligente persoonlijkheid met een goede maatschappelijke positie of de narcist heeft zichzelf naar buiten toe neergezet als een persoon die medelijden oproept, zelf een slachtoffer is. Zodoende wordt het echte slachtoffer maar niet of nauwelijks geloofd. De narcist heeft er allang voor gezorgd dat het slachtoffer geïsoleerd is van familie en vrienden dus die weten niet wat er speelt. Het slachtoffer schaamt zich, vraagt zich zelfs af of het niet aan hem/haar ligt en durft daarom niet uit te reiken naar de door de narcist verbannen familie en vrienden. Er zijn dus geen getuigen van het psychische en soms ook fysieke geweld naar het slachtoffer anders dan de kinderen. Kinderen die zich ook niet durven uit te spreken over het gedrag van hun narcistische ouder omdat ze maar al te goed weten wat voor straffen hierop staan.

In de (jeugd-) hulpverlening die soms door buren of andere omstanders ingeschakeld wordt loopt het ook vaak “fout”. Ze zijn namelijk verplicht om alle gesprekken die gevoerd worden aan beide partners te laten lezen. Een kind of de partner van de narcist kijkt dan wel uit om te zeggen wat er werkelijk speelt uit angst voor de represailles die door de narcist vooraf al duidelijk zijn benoemd. Daarnaast zal een narcist zich naar politie, (jeugd-) hulpverlening en andere instanties altijd zeer welwillend en stabiel voordoen. Zij krijgen dus net zo’n vertekend beeld te zien als het slachtoffer aan het begin van de relatie. Helaas zien ook advocaten en psychologen regelmatig niet de ernst in van dit soort relaties. In hun ogen is dit weer de zoveelste “vechtscheiding” waarin met modder gegooid wordt.

Om deze onzichtbare ketting te doorbreken is het dus van belang dat familie, vrienden en hulpverleningsinstanties kennis krijgen over narcistische mishandeling zodat zij de situatie kunnen doorzien en adequate hulp kunnen bieden aan de partner en de kinderen van de narcist.

Liefs,

Annemarie

Lees ook mijn andere blogs en/of luister naar mijn podcasts om nog meer kennis op te doen. Ook is mijn boek: Monddood-aan een narcist ontsnapt hier verkrijgbaar als paperback of Ebook.